Εισαγωγή
Μιλάω για αποτέλεσμα και απόδοση. Δεν μιλάω για οικονομικό αποτέλεσμα, δεν μιλάω για απόδοση οικονομική. Αποτέλεσμα και απόδοση για εμάς είναι η ευτυχία και η ισορροπία των ανθρώπων μας. Η επιχειρηματικότητα είναι μαραθώνιος, δεν είναι σπριντ. Καλώς ήρθατε στην 3η σεζόν του Outliers από την Endeavor Greece. Το podcast, αφιερωμένο στους επιχειρηματίες που μετασχηματίζουν ολόκληρες αγορές και αλλάζουν το αφήγημα της επιχειρηματικότητας. Κάθε εβδομάδα, μιλάμε με τους ανθρώπους πίσω από τις πιο πετυχημένες startup σε Ελλάδα και εξωτερικό. Μέσα από το δικό τους ταξίδι και τις ευκαιρίες που βλέπουν στον κλάδο τους, ανακαλύπτουμε τι κάνει έναν επιχειρηματία outlier. Είμαι ο Παναγιώτης Καραμπίνης, διευθύνων σύμβουλο της Endeavor Greece. Σε αυτό το επεισόδιο μιλάμε με τον Άγγελο Σταυράκη, ιδρυτή και CEO της Safesize. Έχοντας δουλέψει πολλά χρόνια ως διευθυντής πωλήσεων στον χώρο της αθλητικής μόδας, ο Άγγελος έχει το όραμα να αλλάξει τον τρόπο που οι καταναλωτές αγοράζουν παπούτσια. Έτσι, το 2013 ξεκίνησε τη Safesize. Τοποθετώντας πελματογράφους σε αθλητικά καταστήματα σε Ελλάδα και Τουρκία. Μέσω αυτών των μηχανημάτων η Safesize αναπτύσσει την τεχνολογία του virtual fitting, που βασίζεται σε τρία στάδια. Το σκανάρισμα των παπουτσιών, την τρισδιάστατη απεικόνιση του ποδιού και έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης. Σήμερα είναι η μοναδική εταιρεία στον κόσμο με βάση δεδομένων παπουτσιών για περισσότερες από χίλιες πεντακόσιες μάρκες. Ενώ τα ετήσια σκαναρίσματα υπολογίζονται σε 1,5 εκατομμύριο παπούτσια σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία. Η Safesize έχει αντλήσει περισσότερα από 26 εκατομμύρια ευρώ σε κεφάλαια από τους 3TS Capital και Convent Capital ενώ τον περασμένο Μάιο δημιουργήθηκε η ομάδα Έρευνας και Ανάπτυξης στην Ελλάδα με στόχο να ξεπεράσει τα 60 άτομα μέσα στα επόμενα δυο χρόνια. Ο Άγγελος μας μίλησε για την αγάπη που έχει για την επιχειρηματικότητα από τα φοιτητικά του χρόνια. Για τα δεδομένα που συλλέγει η Safesize με στόχο την εξατομικευμένη κατασκευή παπουτσιών φιλικά προς το περιβάλλον και για την people first κουλτούρα της εταιρείας που τη βοηθάει να έχει συνεχώς καλύτερη απόδοση.
Παναγιώτης Καραμπίνης
Γεια σου, Άγγελε.
Άγγελος Σταυράκης
Γεια σου, Παναγιώτη.
Παναγιώτης
Σε ευχαριστούμε που είσαι μαζί μας.
Άγγελος
Εγώ σε ευχαριστώ για την πρόσκληση.
Παναγιώτης
Θα ήθελες να μας πεις δυο λόγια για τη Safesize πριν ξεκινήσουμε να μάθουμε και την ιστορία σου;
Άγγελος
Ναι, η Safesize ουσιαστικά βοηθάει καταναλωτές να βρουν το κατάλληλο μοντέλο παπουτσιού στο κατάλληλο μέγεθος, είτε ψωνίζουν online είτε σε φυσικά καταστήματα. Είμαστε ένας digital Al Bundy για όσους τον θυμούνται. Οι πελάτες μας είναι τα μεγαλύτερα πολυκαταστήματα παγκοσμίως που πουλούν παπούτσια. Είναι ένα B2B concept Software as a Service, Hardware as a Service.
Παναγιώτης
Σούπερ. Είμαστε και excited να μάθουμε περισσότερα στη συνέχεια. Πριν μπούμε στη Safesize, θα ήθελες να μας πεις λίγο για σένα; Πού γεννήθηκες; Πού μεγάλωσες; Ποια ήταν τα πρώτα σου βήματα; Πού σπούδασες;
Άγγελος
Γεννήθηκα στην Αγία Παρασκευή. Μεγάλωσα στην Αθήνα, σε μια οικογένεια με πολλή αγάπη. Με τη μητέρα μου είχα πολύ χρόνο, το οποίο μου έδωσε πάρα πολλά που αρχίζω και τα συνειδητοποιώ τώρα. Με τον Νίκο και την Ντάλια, τα αδέρφια μου, παίζαμε πολύ, σπάγαμε πολλά τζάμια και περάσαμε πολύ όμορφη παιδική ηλικία. Σπούδασα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας, Επιχειρησιακή Έρευνα και Μάρκετινγκ. Μη με ρωτήσεις γιατί, τότε συμπληρώναμε ένα μηχανογραφικό και ό,τι σου κάτσει. Οπότε αυτό δοκίμασα και από το δεύτερο έτος των σπουδών ξεκίνησα να δουλεύω, το 1998.
Άγγελος
Δούλεψα στην Kimberly-Clark τότε. Fast moving consumer goods, οπού ήμουν εντελώς άσχετος. Θυμάμαι ότι μπήκα στο meeting room και συναντήθηκα με τον γενικό διευθυντή, με ένα internship πρόγραμμα της ΑΣΟΕ, και είχε όλα τα χαρτικά προϊόντα της Kimberly και των ανταγωνιστών. Θυμάμαι μπήκα μέσα και λέω «Αυτά όλα είναι δικά σας;» και εκεί συνειδητοποίησαν ότι μάλλον δεν είμαι το κατάλληλο hire, αλλά αυτός τους έτυχε. Οπότε ξεκίνησα εκεί.
Παναγιώτης
Μετά ολοκληρώνεις τις σπουδές σου στην ΑΣΟΕ…
Άγγελος
Ολοκληρώνω τις σπουδές μου στην ΑΣΟΕ και πηγαίνω στρατό. Εκεί είχα αρκετό χρόνο, οπότε έκανα το πρώτο μου επιχειρηματικό βήμα με τον ξάδερφό μου. Δημιουργήσαμε ένα free press περιοδικό για φοιτητές, για να το διανέμουμε στα διάφορα πανεπιστήμια και να δίνουμε πληροφορίες χρηστικές, χρήσιμες και ενδιαφέρουσες στους φοιτητές της Αθήνας. Προ Facebook τότε έτσι, οπότε όλα ήταν…
Παναγιώτης
Και από τα πρώτα free press ή όχι; Αυτό χρονικά να το βάλω...;
Άγγελος
Ήταν από τα πρώτα, αν όχι το πρώτο.
Άγγελος
Λίαν Καλώς λεγόταν. Το μοιράζαμε στα πανεπιστήμια δωρεάν και ήταν μια πολύ ωραία εμπειρία, πολύ ευχάριστη.
Παναγιώτης
Είχε επιτυχία;
Άγγελος
Οικονομική επιτυχία δεν είχε. Το πουλήσαμε και βγήκαν κάποια χρήματα, αλλά είχε τεράστια επιτυχία προσωπική. Εκεί γνώρισα τη γυναίκα μου, οπότε το πρόσημο είναι θετικό. Εκεί έμαθα πάρα πολλά πράγματα, τα οποία τα αγνοούσα. Όταν σπουδάζεις στο πανεπιστήμιο, αυτή ήταν η εμπειρία η δική μου, το περιεχόμενο αυτών που μαθαίνεις δεν σχετίζεται πάντα με το αντικείμενο της εργασίας. Οπότε όταν ξεκινάς με την επιχειρηματικότητα που πρέπει να βάλεις όλα τα καπέλα και να τα δοκιμάσεις όλα, αρχίζουν όλα και έχουν περισσότερο νόημα. Μετά έκανα ένα MBA στην Ιταλία στο Bocconi και στην Αμερική στο Kellogg.
Παναγιώτης
Πολύ καλά και τα δύο πανεπιστήμια.
Άγγελος
Περάσαμε και υπέροχα. Ήμασταν πολύ τυχεροί γιατί ήμασταν σε ένα γκρουπ ανθρώπων με τους οποίους ακόμα είμαστε σε επαφή. Έχουμε κάθε χρόνο ένα event, το Best Weekend Ever (BWE), με τους φίλους μας. Διαλέγουμε μια πόλη της Ευρώπης, πηγαίνουμε και θυμόμαστε τα παλιά.
Παναγιώτης
Αυτό sounds more like Bocconi παρά Kellogg.
Άγγελος
Σωστά. Αυτό είναι το fun part της Ιταλίας. Περάσαμε πάρα πολύ όμορφα, μάθαμε πολλά πράγματα. Εκεί, όσο ήμουν στο MBA, ήθελα να δουλέψω στο consulting. Έτσι μου είχε μπει στο μυαλό ότι θα είναι μια καλή εμπειρία, θα μάθω πολλά πράγματα γρήγορα και σε βάθος. Το καλοκαίρι του μεταπτυχιακού υπήρχε η δυνατότητα να κάνεις ένα internship, οπότε έκανα ένα application στη BCG Ιταλίας και δεν με πήρε. Ήθελαν κάποιον να μιλάει ιταλικά και εγώ δεν ήξερα ιταλικά εκείνη την εποχή, μάθαινα ακόμα. Οπότε τους έστειλα μια απαντητική επιστολή και τους λέω «Σας ευχαριστώ πάρα πολύ αλλά δεν μπορώ να δεχτώ την άρνησή σας. Έχω πάρει πολλά αρνητικά, οπότε θα έρθω, τα λέμε το καλοκαίρι». Μου απάντησαν «Είσαι πολύ χαριτωμένος, αλλά πραγματικά μην έρθεις, δεν σε θέλουμε» οπότε δεν έγινε το internship.
Παναγιώτης
Κρίμα, γιατί αν είχε πετύχει αυτό θα ήταν ένα ωραίο story για τους φοιτητές που μας ακούνε.
Άγγελος
Να επιμένουν. Κοίτα, τελικά πέτυχε γιατί η συγκυρία ήταν ως εξής: όταν πήγα στο Σικάγο στο Kellogg στις ημέρες καριέρας τότε ήρθε και η BCG και έτυχε να έρθει σαν interviewer ο άνθρωπος με τον οποίο είχα αυτό το exchange, ο Ιταλός ο Michelle. Του λέω «Σε ξέρω, εσύ δεν με ξέρεις, δεν θα με θυμάσαι, αλλά είμαι αυτός και αυτός που σου είχα πει…» και μου λέει «Το θυμάμαι, έμαθες ιταλικά;». Του είπα ναι διστακτικά, γιατί μιλούσα αλλά μη φανταστείς… Και μου είπε «Οκ, θα κάνουμε το interview στα ιταλικά και αν τα πας καλά θα σε πάρουμε». Κάναμε το interview στα ιταλικά, κούνησα πολύ τα χέρια μου. Πήγε καλά, οπότε με πήρε και ξεκίνησα στην BCG αμέσως μετά το μεταπτυχιακό στο γραφείο του Μιλάνου. Ό,τι και να λέμε, πολύ καλό σχολείο η BCG, πέρασα πολύ όμορφα, έμαθα πολλά πράγματα. Δεν ξέρω γιατί έφυγα τόσο νωρίς, τώρα που κοιτάζω πίσω. Τότε μάλλον είχε νόημα γιατί έκατσα δύο χρόνια στην BCG και μου ήρθε μια πρόταση να επιστρέψω στην Ελλάδα, για την Intersport. Κάτι εντελώς διαφορετικό. Αλλά τότε, λίγο το αθλητικό, λίγο το retail το οποίο για κάποιο λόγο πάντα μού ασκούσε μια έλξη…
Παναγιώτης
Είχες δουλέψει σε retail project;
Άγγελος
Ναι, και έβλεπα ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείς να κάνεις και να το κάνεις πετυχημένα. Έτσι, όλα αυτά με οδήγησαν στο να επιστρέψω στην Ελλάδα και ανέλαβα Διευθυντής Μάρκετινγκ στην Intersport για τις τέσσερις χώρες που ήταν τότε: Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία και Κύπρο. Εκείνη την περίοδο εξαγοράσαμε και το business της Τουρκίας, και πήγα στην Τουρκία σαν Εμπορικός Διευθυντής να στήσω τη δουλειά της Intersport στην Κωνσταντινούπολη.
Παναγιώτης
Η ιδέα της Safesize σίγουρα προκύπτει μέσα στο Intersport, είναι πολύ relevant ο χώρος.
Άγγελος
Η ιδέα της Safesize γεννήθηκε στα Intersport. Ξεκινάω από το «χρυσό κλουβί» του consulting, μπαίνω σε μια πραγματικότητα του sport retail στην Ελλάδα και βλέπεις ότι πολλά πράγματα χρήζουν βελτίωσης. Αυτό που έκανε stand-out στα δικά μου μάτια, ήταν το γεγονός ότι μπαίνοντας σε ένα κατάστημα δεν έχεις τυποποιημένη διαδικασία εξυπηρέτησης του πελάτη. Ο πελάτης, δηλαδή, που θα μπει μέσα και θα ψάχνει ένα παπούτσι, ανάλογα σε ποιον πωλητή θα πέσει θα έχει και την ανάλογη εμπειρία. Αν πέσει, δηλαδή, στον Παναγιώτη, ο οποίος ξέρει τις τεχνολογίες, έχει πάθος με τα παπούτσια και είναι πάρα πολύ καιρό στην Intersport, θα πάρει μια πολύ καλή συμβουλή. Αν πέσει στον Άγγελο που ξεκίνησε χτες και δεν γνωρίζει, η εμπειρία δεν θα είναι τόσο καλή. Οπότε, όταν θες να κάνεις μια τυποποίηση σε 100 καταστήματα και πέντε χώρες, το πολύ βασικό είναι η εμπειρία του καταναλωτή να είναι η ίδια. Κάτι που μπορείς να διασφαλίσεις στο online αλλά όχι τόσο πολύ στα φυσικά καταστήματα. Επομένως, αυτό ήταν το triggering point. Συν το γεγονός ότι εμένα τα πόδια μου πάντα πονούσαν όταν φορούσα παπούτσια. Αρχίζουμε και το θεωρούμε λογικό να πονούν τα πόδια σου όταν δοκιμάζεις ένα παπούτσι. Λοιπόν δεν είναι λογικό, δεν πρέπει να πονούν τα πόδια μας, υπάρχει και καλύτερος τρόπος. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα της Safesize. Ήρθα σε επαφή με μια εταιρεία από την Ολλανδία που βρήκα, η οποία έκανε πελματογράφους και πελματογράφηση για την ιατρική αγορά. Με πελάτες ορθοπαιδικούς, ποδιάτρους, ποδολόγους και φυσιοθεραπευτές. Σκέφτηκα λοιπόν ότι αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε με τροποποιήσεις να χρησιμοποιηθεί στο retail όπου θα μπορούσε ο καταναλωτής να μπαίνει μέσα, να σκανάρουν τα πόδια του, να έχουν data των ποδιών και να δημιουργήσουμε ένα εργαλείο για τους πωλητές μας που θα τους βοηθήσει στη διαδικασία. Να ρωτούν τις ίδιες ερωτήσεις πάντα ανεξαρτήτως πωλητή και ανεξαρτήτως καταστήματος. Να λαμβάνουν όλες τις απαντήσεις και να τις αξιοποιούν με τον ίδιο τρόπο και να τις επεξεργαζόμαστε με τον ίδιο τρόπο. Να έχουμε στοιχεία των καταναλωτών. Έμπαιναν και είτε ψώνιζαν είτε δεν ψώνιζαν, δεν ξέραμε μετά που πηγαίνουν και τι κάνουν και πώς μπορούμε να τους ξαναβρούμε. Έτσι, να πάρουμε κάποια από τα online χαρακτηριστικά, τα οποία είναι δεδομένα και να τα εφαρμόσουμε σε ένα offline περιβάλλον.
Παναγιώτης
Άρα μπήκες στη διαδικασία να φτιάξεις με αυτούς τους συνεργάτες από την Ολλανδία ένα μηχάνημα…;
Άγγελος
Ένα MVP, ένα μηχάνημα, έναν τρισδιάστατο πελματογράφο με μία οθόνη στην οποία θα κάναμε input τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις και έναν πολύ βασικό αλγόριθμο εκείνη την περίοδο που ουσιαστικά δημιουργούσε ένα προφίλ του καταναλωτή, κατηγοριοποιούσε όλα τα παπούτσια και έδινε μια συμβουλή στον πελάτη για το τι παπούτσι πρέπει να πάρει.
Παναγιώτης
Ακούγεται αρκετά complicated, εννοώντας ότι έπρεπε να μπεις σε μια διαδικασία να χτίσεις hardware από την αρχή και πόσο μάλλον να πας να το πουλήσεις σε retailers. Την περίοδο που ξεκινάς, νομίζω, οι retailers δεν είναι πάρα πολύ open σε innovation αλλά και με το extra operation… Δηλαδή, είμαι σίγουρος ότι είχες πάρα πολλά εμπόδια να σχεδιάσεις το προϊόν αλλά και να το βάλεις στα πρώτα καταστήματα. Θες να μας μιλήσεις λίγο για αυτή την εμπειρία;
Άγγελος
Φυσικά. Αυτό που με βοήθησε πάρα πολύ ήταν όλη η διαδικασία του MVP, όπου ουσιαστικά εγώ ήμουν και ο entrepreneur και ο πελάτης. Γιατί ήμουν στην Intersport και δοκίμαζα τις σκέψεις που είχα, σε πραγματικό περιβάλλον στα καταστήματα. Οπότε το hardware το προμηθευόμουν από τρίτους, δεν ήταν ιδανικό, δεν ήταν αυτό που είχα στο μυαλό μου, αλλά έκανε τη δουλειά του. Και όλες τις δοκιμές, όλα τα τεστ, όλα τα πειράματα τα κάναμε σε πραγματικό περιβάλλον. Αυτό βοήθησε πάρα πολύ.
Άγγελος
Και στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Αυτό το ξεκινήσαμε σε τρία καταστήματα στην Ελλάδα. Πήγε πάρα πολύ καλά τόσο από πλευράς NPS, ικανοποίησης του καταναλωτή όσο και από πλευράς conversion. Οι πελάτες, δηλαδή, αγόραζαν περισσότερα παπούτσια, αγόραζαν τα κατάλληλα παπούτσια, ξόδευαν περισσότερα χρήματα στο κατάστημα και ήταν πιο ευχαριστημένοι. Αυτό εφαρμόστηκε μετά σε όλα τα καταστήματα και επειδή ήμουν μέλος στο global advisor committee της Intersport International… Εδώ μια παρένθεση. Η Intersport είναι ο μεγαλύτερος sports retailer στον κόσμο με 5.500 καταστήματα, το είδαν στην Ολλανδία, τους άρεσε, το έκαναν και εκεί, το είδαν στη Γερμανία που το συζητήσαμε, άρα είχα πολλά data points από καταστήματα σε διάφορες χώρες πριν ακόμα ξεκινήσω.
Παναγιώτης
Ποια είναι η στιγμή που αποφασίζεις ότι I have a business here; Είναι η στιγμή να αφήσω την Intersport και να ξεκινήσω τη Safesize. Ποια ήταν τα βασικά KPI’s, τα βασικά metrics τα οποία είχες εκείνη τη στιγμή και τι σε έκανε trigger;
Παναγιώτης
Αυτό που είδα πραγματικά είναι ότι υπήρχε η δυνατότητα να αναπτύξεις μια πραγματική λύση σε ένα πραγματικό πρόβλημα. Ο καταναλωτής δυσκολεύεται να διαλέξει παπούτσι και είτε διαλέγει λάθος είτε δεν διαλέγει καθόλου. Και ο retailer θέλει να φτιάξει τη διαδικασία του να είναι πιο data driven, πιο personalized. Αυτό το είδα ξεκάθαρα ότι υπάρχει και η αγορά είναι τεράστια. 350 δισεκατομμύρια η αγορά παπουτσιού και εκτιμούμε ότι για υπηρεσίες σαν τη δική μας, η αγορά είναι μεταξύ 1 και 3 δισεκατομμυρίων μέσα στα επόμενα 4 χρόνια. Άρα υπήρχε μια πολύ μεγάλη αγορά που δεν την ικανοποιούσε κανείς, δεν υπήρχε κανείς παίκτης στην αγορά εκείνη την περίοδο. Πάμε στο 2013 και με μια συγκυρία που έτυχε το 2012. Αυτή η εταιρεία που συνεργαζόμουν στην Ολλανδία, ιατρικού εξοπλισμού-πελματογράφησης, εξαγοράζεται από ένα ολλανδικό Private-equity fund. Συναντήθηκα εγώ με αυτό το fund, τους είπα την ιδέα για την προοπτική του retail, τους άρεσε πολύ και αποφασίσαμε να το ξεκινήσουμε σαν business με δική τους χρηματοδότηση. Άρα ήμουν αρκετά τυχερός στο γεγονός ότι το πίστεψαν και το υποστήριξαν οικονομικά από την πρώτη μέρα. Έχουμε περίπου 16 εκατομμύρια καταναλωτές από τότε που ξεκινήσαμε, περίπου 3,5 με 4 εκατομμύρια φέτος και εκτιμούμε ότι οι πωλήσεις που γίνονται μέσα από το σύστημά μας θα είναι φέτος γύρω στα 400 εκατομμύρια ευρώ.
Παναγιώτης
Πολύ εντυπωσιακό.
Άγγελος
Και μιλάμε για τις πωλήσεις των retailers γιατί είναι πιο εντυπωσιακό το νούμερο. Εμείς παίρνουμε ένα ποσοστό των πωλήσεων αυτών καθώς επίσης και το κομμάτι των εσόδων που έρχεται από τις πωλήσεις του hardware και των συστημάτων.
Παναγιώτης
Θα ήθελες να μας περιγράψεις πώς είναι ακριβώς το προϊόν που θα βρει κάποιος σε ένα retail κατάστημα;
Άγγελος
Πρώτα από όλα να πω ότι εμείς δραστηριοποιούμαστε σε 3 κατηγορίες. Το αθλητικό είναι η πρώτη κατηγορία από την οποία ξεκινήσαμε, ένα πολύ σημαντικό κομμάτι είναι το παιδικό και ένα τρίτο κομμάτι είναι ο χώρος της μόδας, το παπούτσι μόδας. Η λύση μας λειτουργεί ως εξής: όταν θα μπει σε ένα κατάστημα συνεργαζόμενου retailer, ο καταναλωτής θα δει ένα τρισδιάστατο πελματογράφο και μια οθόνη touchscreen στην οποία θα μπορέσει να κάνει όλη τη διαδικασία της αναζήτησης του παπουτσιού. Ερωτήσεις-απαντήσεις, τρισδιάστατο πελματογράφημα, θα περπατήσει πάνω από μια πλατφόρμα πίεσης που θα μετρήσει την πίεση του ποδιού του για να μπορέσουμε να δούμε τι ακριβώς χρειάζεται. Συλλέγοντας όλα αυτά τα στοιχεία, κάνουμε ένα recommendation που παντρεύουμε τα στοιχεία του ποδιού και του καταναλωτή με όλα τα παπούτσια. Τώρα, τα παπούτσια είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της λύσης μας. Αυτό που είχαμε στο μυαλό μας αρχικά είναι ότι αν κάνουμε ένα τρισδιάστατο πελματογράφημα και έχουμε τα στοιχεία του ποδιού θα μπορέσουμε να έχουμε πολλά από τα κομμάτια της λύσης. Όμως δεν υπάρχει βάση δεδομένων παπουτσιών στον κόσμο η οποία να σου δίνει όλα τα στοιχεία που χρειάζεσαι.
Παναγιώτης
Το αποτέλεσμα της πελματογράφησης πρέπει να το ματσάρεις με παπούτσια, με κάτι.
Άγγελος
Ακριβώς, το οποίο δεν υπάρχει, το μόνο που υπάρχει είναι το μέγεθος που το ξέρουμε όλοι στο παπούτσι το 45, 43, 46. Κάτι που δεν λέει απολύτως τίποτα και διαφέρει από μάρκα σε μάρκα και από μοντέλο σε μοντέλο. Εκεί λοιπόν αναπτύξαμε μια τεχνολογία όπου σκανάρουμε τρισδιάστατα το εσωτερικό των παπουτσιών για όλα τα μοντέλα, όλα τα μεγέθη, όλων των πελατών μας. Είμαστε οι μοναδικοί που το κάνουμε αυτό. Είναι τόσο τεχνολογικά όσο και σαν διαδικασία κάτι πολύ δύσκολο. Παίρνει αρκετό χρόνο αλλά μας δίνει τη δυνατότητα να είμαστε η μόνη εταιρεία που έχει βάση δεδομένων παπουτσιών με όλα τα τρισδιάστατα χαρακτηριστικά τους.
Παναγιώτης
Και είστε οι μόνοι που το κάνετε στον κόσμο;
Άγγελος
Είμαστε οι μόνοι που το κάνουμε στον κόσμο. Σκανάρουμε περίπου 1.5 εκατομμύρια παπούτσια το χρόνο, από το 2015 που ξεκινήσαμε πρώτη φορά, σε 7 locations στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία.
Παναγιώτης
Αυτό τι opportunities ανοίγει; Γιατί μου ακούγεται σαν μια βάση δεδομένων η οποία μπορεί να έχει καινούριες ευκαιρίες. Φαντάζομαι ότι θα ενδιαφέρει πολύ και τα brands, θα ενδιαφέρει πολύ και τους σχεδιαστές…
Άγγελος
Αυτό μας δίνει πάρα πολλές δυνατότητες. Πρώτα από όλα είμαστε σε επαφή με τα brands και τους βοηθάμε στο κομμάτι του πώς να δημιουργήσουν τα παπούτσια, σε τι μέγεθος να δημιουργήσουν τα παπούτσια ανά περιοχή της οποίας τα διανέμουν. Τα φυσικά χαρακτηριστικά του πέλματος στη Νορβηγία είναι διαφορετικά από ό,τι στην Κίνα, είναι διαφορετικά από ό,τι στη νότια Ευρώπη.
Παναγιώτης
Και αυτό το input δεν το είχαν so far;
Άγγελος
Όχι, οπότε εμείς μπορούμε να τους δώσουμε έναν χάρτη, ένα foot-map όλου του κόσμου όπου εμείς μπορούμε να τους δώσουμε τα χαρακτηριστικά του κάθε ποδιού και έτσι να προσαρμόσουν το fit των παπουτσιών τους.
Παναγιώτης
Αυτό είναι σε πρώτα στάδια ανάπτυξης ακόμα; Δουλεύετε με κάποια brands που θα μπορούσες να μας πεις; Είναι στα μελλοντικά σχέδια να το χτίσετε περισσότερο;
Άγγελος
Γυρνώντας και στην αρχική σου ερώτηση που δεν σ’ την τελείωσα. Η λύση λοιπόν πόδι- παπούτσι, ένας έξυπνος αλγόριθμος που ματσάρει τα δύο, αυτή είναι η εμπειρία που θα βρει κάποιος σε ένα φυσικό κατάστημα σήμερα ή σε ένα online κατάστημα είτε με το κινητό του τηλέφωνο είτε απαντώντας κάποιες απλές ερωτήσεις για τα παπούτσια που φοράει τώρα, το μέγεθος και το μοντέλο που φοράει.
Παναγιώτης
Συγνώμη, γιατί αυτό έχει ενδιαφέρον. Εσείς μπορείτε να καταλάβετε περισσότερα στοιχεία για το πόδι, για το πέλμα ενός ανθρώπου, με το να σας λέει ποια παπούτσια χρησιμοποιεί και πώς αισθάνεται σε αυτά τα παπούτσια.
Άγγελος
Ακριβώς. Έχοντας τα στοιχεία του παπουτσιού… μελλοντικά θα είναι εντελώς seamless. Δηλαδή ο Παναγιώτης θα έχει το προφίλ του στον αγαπημένο του retailer. Θα έχει αγοράσει κάποια παπούτσια και θα έχει επιστρέψει κάποια άλλα. Έχοντας ακριβώς τις διαστάσεις των μοντέλων και των μεγεθών που έχει κρατήσει, που έχει επιστρέψει και το πώς έχει αξιολογήσει αυτά τα παπούτσια χωρίς πλέον να τον ρωτήσουμε, μπορούμε να του προτείνουμε το παπούτσι που θα του κάνει. Το footwear και το apparel industry μαζί είναι το δεύτερο πιο βρώμικο industry στον κόσμο. Είναι κάτι για το οποίο εγώ προσωπικά δεν είμαι περήφανος και γενικότερα η ανθρωπότητα δεν πρέπει να είναι περήφανη για το πώς γίνονται τα πράγματα.
Άγγελος
Πάρα πολύ waste. Η διαδικασία είναι προβληματική, η διαδικασία παραγωγής πολλές φορές είναι προβληματική, η διαδικασία διανομής έχει πολύ φύρα. Το ότι μεταφέρονται τα παπούτσια, αυτός ο όγκος παπουτσιών, σε κεντρικές αποθήκες, καταστήματα, σπίτια, επιστρέφονται… Είναι πολύ προβληματικό και το γεγονός ότι καταλήγουν στη χωματερή. Πολλά από αυτά είναι κάτι που απλά δεν πρέπει να το κάνουμε. Άρα γυρνώντας σε αυτό που με ρώτησες για το personalization και το customization. Εμείς βλέπουμε ένα μέλλον στο οποίο θα μπορείς να έχεις το ψηφιακό σου προφίλ των ποδιών σου, με τις προσωπικές σου ανάγκες. Θα μπορείς να σχεδιάζεις ακόμα το παπούτσι σου με τα χαρακτηριστικά που το θες. Ήδη τα μεγάλα brands το κάνουν π.χ. Nike ID… την προσωποποίηση του παπουτσιού. Αλλά και να μπορούμε να παράγουμε ένα παπούτσι που να είναι ακριβώς στα μέτρα των ποδιών σου, το οποίο θα σου δίνει και καλύτερη απόδοση, καλύτερο performance και καλύτερο fit. Θα νιώθεις καλύτερα και θα έχεις καλύτερο performance. Οπότε μελλοντικά θα μπορούσες να έχεις ένα subscription για τα αθλητικά σου παπούτσια και να ξέρεις ότι θα παίρνεις τα παπούτσια που έχουν φτιαχτεί για σένα, για τις δικές σου ανάγκες. Θα μπορούμε να μετράμε ακριβώς το πώς κάνεις perform, με κάποια έξυπνα χαρακτηριστικά που θα έχει ο πάτος και το midsole. Όλα αυτά θα γίνονται από το ψηφιακό σου προφίλ με τους αλγόριθμους τους δικούς μας, ευελπιστούμε, φιλοδοξούμε, και θα μπορούμε να δημιουργούμε τα παπούτσια που χρειαζόμαστε και φοράμε. Ιδανικά, με υλικά τα οποία θα μπορούμε μετά να χρησιμοποιήσουμε. Άρα εσύ σαν καταναλωτής θα σου έρχεται το πακέτο με τα running παπούτσια σου για τα επόμενα 500 χιλιόμετρα, θα επιστρέφεις τα παλιά, θα χρησιμοποιούμε ένα μεγάλο μέρος αυτών των υλικών και έτσι θα έχουμε πολύ μικρότερο waste και πολύ μεγαλύτερο satisfaction των καταναλωτών.
Παναγιώτης
Έχετε αναπτύξει και ένα καινούριο feature το οποίο μπορείς να το κάνεις με το κινητό. Το έχετε κάνει πολύ πιο άμεσο και πολύ πιο εύκολο για τον καταναλωτή. Θες να μας μιλήσεις λίγο για αυτό;
Άγγελος
Ναι, ήμασταν οι πρώτοι που κάναμε foot-scanning από το κινητό και το ξεκινήσαμε από το 2014. Ουσιαστικά εμείς παρέχουμε πάντα τις υπηρεσίες μας στους retailers, οπότε τους δίνουμε τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν αυτό το app ή να το διανέμουν είτε σαν κομμάτι των δικών τους apps είτε σαν κάτι ξεχωριστό στους καταναλωτές τους.
Παναγιώτης
Υπάρχουν κάποια σημεία στο business model στα οποία έχεις competition; Και ποιος είναι αυτός ο ανταγωνισμός σου;
Άγγελος
Ναι, πάντα υπάρχει ανταγωνισμός. Πολλές φορές βλέπουμε τη δική μας λύση και θεωρούμε ότι σαν κι αυτό δεν υπάρχει κάτι άλλο, οπότε δεν υπάρχει ανταγωνισμός. Για εμάς, ανταγωνισμός είναι οτιδήποτε χρησιμοποιούν οι πελάτες μας που θα μπορούσε να υποκαταστήσει τη δική μας λύση. Με αυτή τη λογική, υπάρχει ανταγωνισμός, υπάρχουν λύσεις foot-scanning εκεί έξω που μπορεί να κάνουν λιγότερα πράγματα από αυτά που κάνει η δική μας. Οι retailers, όμως, επιλέγουν να δουλέψουν με ανταγωνιστές. Υπάρχουν και πολλοί στο κομμάτι του online τους οποίους εμείς τους βλέπουμε σαν προσωρινές λύσεις. Κάποια apps πχ στα οποία μπορείς να κάνεις foot-scanning, τα οποία λύνουν ένα πολύ μικρό κομμάτι του προβλήματος. Αν βάλεις και τα unit economics στο παιχνίδι δεν μπορούν να έχουν ένα πολύ καλό μέλλον. Βέβαια, η αγορά μας είναι τεράστια και αυτή τη στιγμή, εμείς είμαστε ο μεγαλύτερος παίκτης στην αγορά και είμαστε ακόμα μικροί για το μέγεθος της αγοράς, όταν μιλάμε για 3 δισεκατομμύρια.
Παναγιώτης
Έχετε επίσης σηκώσει κάποιους σημαντικούς γύρους χρηματοδότησης. Είναι κάτι το οποίο απασχολεί πολλούς επιχειρηματίες, το fund raising, και ξέρω ότι έχετε σημαντικά international funds που έχουν κάνει join τους γύρους σας. Θες να μας μιλήσεις λίγο για την εμπειρία σου και τα βασικά νούμερα που έχετε και τους βασικούς investors;
Άγγελος
Ναι, ξεκινήσαμε στην Ολλανδία, στο Άμστερνταμ με την Convent Capital. Ένα private equity fund ολλανδικό, το οποίο είναι και circular investors. Πιστεύουν, δηλαδή, σε έναν νέο τρόπο που γίνεται το business και είναι μαζί μας από την αρχή και συμμετείχαν σε κάθε γύρο που κάναμε. Συνολικά έχουμε σηκώσει 26 εκατομμύρια ευρώ από την Convent Capital, την 3TS Capital partners. Ίσως όμως δεν είμαι και ο καλύτερος στο να δώσω συμβουλές για το fund raising. Γιατί ο τρόπος που κάναμε fund raising εμείς ήταν ο εξής: όταν χρειαζόμασταν χρήματα για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό συζητούσαμε με τους υπάρχοντες επενδυτές μας και τύχαινε να μας βρει κάποιος ο οποίος σταδιακά ενδιαφερόταν όλο και περισσότερο για αυτό που κάναμε. Η 3TS Capital μάς βρήκε τυχαία, τους εξηγήσαμε τι είναι αυτό που κάνουμε, τους εξηγήσαμε για ποιον λόγο χρειαζόμαστε χρήματα και στο γύρο που κάναμε το 2016 συμμετείχαν κι αυτοί. Στην πορεία, γνωρίσαμε ένα LP της 3TS το European Investment Fund στην Πολωνία. Ήταν μια τυχαία γνωριμία, όπου τους μίλησα και εξήγησα τι είναι αυτό που κάνουμε και μου είπαν «Την επόμενη φορά που θα χρειαστείς λεφτά, πες μας και με χαρά να συμμετέχουμε». Το τρίτο κομμάτι είναι οι πελάτες μας, δύο από τους πελάτες μας επέλεξαν να συμμετέχουν στον τελευταίο γύρο που κάναμε 10 εκατομμυρίων ευρώ γιατί θεωρούν ότι η τεχνολογία είναι ένα σημαντικό κομμάτι για τη στρατηγική τους. Έτσι, με μικρότερα ποσά συμμετείχαν και αυτοί. Άρα ο τρόπος που κάναμε fund raising δεν είναι η πεπατημένη και δεν έχουμε κάνει ποτέ πραγματικό γύρο. Επομένως, περισσότερα έχω να μάθω από κάποιον που το έχει κάνει παρά να δώσω πληροφορίες και συμβουλές. Αυτό που μπορώ να πω είναι το εξής: μια πραγματική λύση σε ένα πραγματικό πρόβλημα που είναι δοκιμασμένη με μια ομάδα η οποία είναι αφοσιωμένη σε αυτό και ικανή. Αυτή η πολύ απλή συνταγή για εμάς, έχει δουλέψει.
Παναγιώτης
Ποιο είναι το όραμα το οποίο επικοινωνείς στους επενδυτές σου; Ποιο είναι το bigger picture και το endgame το οποίο φαντάζεσαι για τη Safesize, τι προσπαθείς να καταφέρεις; Και ποιο είναι το story, το narrative που έχεις αυτή τη στιγμή στο fund raising σου;
Άγγελος
Το retail αλλάζει. Εμείς πιστεύουμε πολύ στο φυσικό retail, ακόμα όμως με έναν διαφορετικό τρόπο. Αν πάρεις, δηλαδή, τα χαρακτηριστικά του online και μεταφέρεις κάποια από αυτά στο offline έχεις πάρα πολύ σημαντικά οφέλη. Αντίθετα, το online έχει πολλά να κερδίσει από το offline. Να δώσω ένα παράδειγμα, όταν ένας online retailer έχει ένα costumer acquisition cost 15 ευρώ για μια διεύθυνση email από την οποία προσπαθεί να κάνει monetize, να βγάλει χρήματα μελλοντικά, εμείς μπορούμε να του προσφέρουμε βιομετρικά χαρακτηριστικά του καταναλωτή. Συνήθειες, προσωπικές προτιμήσεις σε ένα offline περιβάλλον με ένα μικρό μέρος αυτού του κόστους, το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα για μια στόχευση του καταναλωτή πολύ πιο στοχευμένη και ουσιώδη. Αυτά νομίζω ότι ενδιαφέρεται πάρα πολύ να μπορέσει να τα ενσωματώσει και έχουμε κάνει κάποια τεστ τα οποία είναι πολύ πετυχημένα. Επομένως, το online έχει πολλά να κερδίσει από το offline, και το offline έχει πολλά να κερδίσει από το online. Είμαστε σε αυτό το σημείο που το online penetration είναι γύρω στο 20%, όπου η μαγεία αρχίζει και δημιουργείται. Εμείς στο σταυροδρόμι που βρισκόμαστε, μπορούμε να βοηθήσουμε τόσο offline retailers να γίνουν omni-channel, όσο και onliners να έχουν πολύ καλύτερα αποτελέσματα top-line και bottom-line.
Παναγιώτης
Υπάρχουν κάποια geography στα οποία θα κάνετε focus τα επόμενα χρόνια; Νομίζω είστε αυτή τη στιγμή περισσότερο Ευρώπη;
Άγγελος
Εμείς είμαστε Ευρώπη και Ασία. Έχουμε 4 γραφεία, τα κεντρικά μας είναι στο Άμστερνταμ, έχουμε ένα γραφείο στη Λιουμπλιάνα όπου κάνουμε ένα κομμάτι του development. Έχουμε το γραφείο μας στη Σανγκάη, που έχουμε ό,τι έχει να κάνει με Ασία και έχουμε και το νεοσύστατο γραφείο της Αθήνας στο οποίο θα κάνουμε ανάπτυξη νέων προϊόντων. Άρα η Ευρώπη και η Ασία είναι για εμάς οι κύριες αγορές. Είχαμε κάποια στιγμή να επιλέξουμε μεταξύ Ασίας και Αμερικής, η Ευρώπη ήταν ο φυσικός μας χώρος. Μεταξύ Ασίας και Αμερικής προτιμήσαμε να επικεντρωθούμε στην Ασία για τώρα, καθώς θεωρούμε ότι οι καταναλωτές εκεί είναι πιο έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν λύσεις σαν τη δική μας.
Παναγιώτης
Πιο pro-innovation.
Άγγελος
Ακριβώς, και retailers οι οποίοι είναι vertically indicated. Δηλαδή εμάς οι πελάτες μας είναι οι μεγαλύτερη sports retailers στον κόσμο. Η Intersport, η Sports2000, η Decathlon, JD… δηλαδή μεγάλοι sports retailers της Ευρώπης και στον κόσμο. Το μοντέλο μας είναι να δουλεύουμε με λίγους και σε βάθος. Οπότε αυτό ταιριάζει περισσότερο στην Ασία παρά στην Αμερική αυτή τη στιγμή. Και φυσικά πρέπει να επιλέξουμε τις μάχες μας, δεν μπορούμε να είμαστε παντού ακόμα, οπότε προς το παρόν Ευρώπη και Ασία.
Παναγιώτης
Και αυτό πάει στην επόμενη μου ερώτηση. Πόσα άτομα είναι η ομάδα σου; Κάνοντας το research πριν τη συζήτησή μας, έχω εντοπίσει ότι μιλάς πολύ για το people strategy και για την κουλτούρα σας και τη φιλοσοφία σας, ότι είστε people-centric εταιρεία. Το βρήκα πολύ ενδιαφέρον και θα ήθελα να μας πεις λίγο για αυτό.
Άγγελος
Ναι. Εμείς σαν εταιρεία είμαστε people first, δηλαδή δίνουμε προτεραιότητα στους ανθρώπους μας. Άλλες εταιρείες επικεντρώνονται στο shareholder value, στην αξία που δίνουν στους μετόχους, άλλοι επικεντρώνονται στο προϊόν, άλλοι είναι obsessed με τον καταναλωτή. Εμείς δεν είναι ότι αγνοούμε τους πελάτες μας ή τους καταναλωτές ή το προϊόν ή την τεχνολογία. Αλλά θεωρούμε πως το να δώσεις έμφαση στους ανθρώπους σου, να επιλέξεις τους κατάλληλους ανθρώπους, να συνεργάζεσαι με τους κατάλληλους ανθρώπους, να μπορείς να δώσεις τις συνθήκες εργασίας που θα έχουν το καλύτερο αποτέλεσμα είναι το πιο σημαντικό και καταλήγει να έχει τη μεγαλύτερη απόδοση. Τώρα, μιλάω για αποτέλεσμα και απόδοση αλλά δεν μιλάω για οικονομικό αποτέλεσμα, δεν μιλάω για απόδοση οικονομική. Αποτέλεσμα και απόδοση για εμάς είναι η ευτυχία και η ισορροπία των ανθρώπων μας. Μίλησα πριν για την αγάπη που πήρα από την οικογένειά μου. Πολλοί από εμάς αντιμετωπίζουμε προβλήματα τα οποία μας επηρεάζουν και μας δυσκολεύουν και πολλά από αυτά έχουν να κάνουν με τη σχέση μας με την οικογένειά μας, με τα παιδιά μας, με τους γονείς μας. Πολλές φορές, αυτό πηγάζει από την πίεση, την ένταση και τον χρόνο που αφιερώνουμε στη δουλειά μας. Η επιχειρηματικότητα είναι μαραθώνιος, δεν είναι σπριντ. Θεωρώ ότι δεν μπορείς να είσαι στο 100% ή στο 110% και να δουλεύεις πιο σκληρά από τον καθένα. Εγώ πάντα δούλευα σκληρά, κατανοώ και συνειδητοποιώ πλέον ότι ήταν ο λάθος τρόπος. Το να δουλεύεις σκληρά είναι μόνο ένα κομμάτι. Επηρεάζει μόνο την ένταση. Αλλά πιο σημαντική είναι η κατεύθυνση και η ομάδα με την οποία δουλεύεις. Άρα θέλουμε να χτίσουμε ένα περιβάλλον για τους ανθρώπους μας, που να έχουν ηρεμία, να έχουν ισορροπία από την αισθητική του χώρου από τις καρέκλες που κάθονται, τα γραφεία στα οποία δουλεύουν, το πόσο χρόνο περνούν όρθιοι ή καθιστοί, σε meetings, το φαγητό που τρώνε. Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες όπου ο κόσμος να είναι ισορροπημένος, να είναι ευτυχισμένος.
Παναγιώτης
Έχεις μιλήσει για το γραφείο σου στην Αθήνα και νομίζω ότι είναι ένα exciting story της Safesize. Πότε πήρες την απόφαση να ανοίξεις το γραφείο και ποια είναι μέχρι στιγμής η εμπειρία σου από αυτό;
Άγγελος
Είμαστε πολύ χαρούμενοι που ανοίξαμε στην Αθήνα, σε προσωπικό επίπεδο. Με τη Βανέσα, την Κυβέλη και την Ελίζα επιστρέψαμε στην Ελλάδα. Και η Κυβέλη και η Ελίζα γεννήθηκαν στην Ολλανδία…
Παναγιώτης
Οι κορούλες σου.
Άγγελος
Οι κορούλες μου που είναι 6 και 2. Οπότε επιστρέψαμε για να πάει δημοτικό στην Ελλάδα και είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι για αυτό, όμως δεν ήταν αυτός ο βασικός λόγος. Εμείς θέλαμε να μεγαλώσουμε την ομάδα μας, το development το κάνουμε στη Σλοβενία στη Λιουμπλιάνα. Η Σλοβενία είναι μια μικρή χώρα με όχι πολύ μεγάλη διαθεσιμότητα ταλέντων. Είναι αρκετά δύσκολο να βρεις ταλέντο στη Σλοβενία, άρα κοιτούσαμε κάπου αλλού. Στην Ολλανδία φυσικά υπάρχουν πολλές ευκαιρίες, όμως είδαμε ότι υπάρχει πολύ ποιοτικός κόσμος στην Ελλάδα. Είχαμε δοκιμάσει πολλές φορές να συνεργαστούμε με Έλληνες engineers και το αποτέλεσμα ήταν πάντα θετικό. Επίσης, θεωρούσαμε ότι όλη αυτή η φιλοσοφία του εργασιακού περιβάλλοντος και της κουλτούρας που θέλουμε να μεταφέρουμε, ταιριάζει πολύ στην Ελλάδα και στο προφίλ του Έλληνα εργαζόμενου. Αυτό το can-do-mentality, η ευελιξία είναι χαρακτηριστικά που τα έχουμε σε μεγάλο βαθμό. Σε συνδυασμό με το ότι υπάρχει όλο και περισσότερο διαθέσιμο ταλέντο στον χώρο μας. Θεωρήσαμε ότι θα είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να βρούμε καλό κόσμο, ο οποίος θα ταιριάξει και θα δημιουργήσει κάτι πολύ θετικό.
Παναγιώτης
Πόσα άτομα είναι η ομάδα στην Ελλάδα;
Άγγελος
Είμαστε ακόμα μικρή ομάδα, είμαστε 13 άτομα. Έχουμε νοικιάσει μια παλιά μονοκατοικία του 1896 στην Κηφισιά, στην οποία έχουμε βάλει τεχνολογία μέσα της, οπότε παντρεύουμε το παραδοσιακό με το καινούριο. Στόχος μας είναι να πενταπλασιάσουμε αυτό το μέγεθος. Δεν θα είμαστε ποτέ 1.000 άτομα στην Ελλάδα στα επόμενα 4-5 χρόνια αλλά θέλουμε να το κάνουμε το κέντρο έρευνας και ανάπτυξης των νέων προϊόντων. Έχουμε κάποια πολύ ενδιαφέροντα προϊόντα που αναπτύσσουμε και θέλουμε με την ομάδα στην Ελλάδα να κάνουμε ακριβώς αυτό. Επειδή με ρώτησες προηγουμένως αν θέλουμε να πάμε B2C, η ομάδα στην Ελλάδα θα επικεντρώνεται στο να κοιτάει το καταναλωτή για να μπορούμε τα προϊόντα μας να τα κάνουμε ακόμα πιο προσαρμοσμένα στις ανάγκες του καταναλωτή. Άρα είναι αρκετά ενδιαφέρον. Θέλω να πω ότι το περιβάλλον στην Ελλάδα έχει αλλάξει σημαντικά, προσφέροντας πάρα πολλά κίνητρα τόσο σε επαγγελματικό επίπεδο, σε εταιρικό επίπεδο όσο και σε προσωπικό επίπεδο ώστε να φέρει κάποιος πίσω μια εταιρεία, να δημιουργήσει, να ανοίξει θέσεις εργασίας. Το πλαίσιο, λοιπόν, στην Ελλάδα είναι πολύ καλύτερο από εκείνο που περίμενα και τα τελευταία 2 χρόνια. Όσο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ήταν εντυπωσιακά αυτά που συνέβησαν και κάνουν τη ζωή μας πολύ πιο εύκολη. Επομένως, νομίζω ότι έχει πολύ νόημα να επιστρέψουν εταιρείες στην Ελλάδα. Αυτό που με χαροποιεί ιδιαίτερα είναι ότι για την Convent Capital, όταν ξεκινήσαμε ήμουν ο μοναδικός Έλληνας με τον οποίον συνεργάζονταν. Τώρα στο portfolio των εταιρειών τους έχουν περίπου 20 άτομα, 20 Έλληνες και κυνηγούν τους Έλληνες να συνεργαστούν. Μου είπαν ότι θα τους ενδιέφερε πάρα πολύ να τους ενημερώνω για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Πρόσφατα μάλιστα μοιράστηκα το report που έβγαλε η Endeavor μαζί τους γιατί τους ενδιαφέρει πάρα πολύ. Βλέπεις ότι οι άνθρωποι που φεύγουν… π.χ. εγώ έφυγα χωρίς τα κορίτσια μου τα μικρά για το εξωτερικό και επέστρεψα με γνώσεις, με εμπειρίες, με επαφές, με τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε αυτές τις λίγες θέσεις εργασίας, οι οποίες θεωρώ ότι μου δίνουν τη δυνατότητα να ευχαριστιέμαι πολύ περισσότερο αυτό που κάνω και θεωρώ ότι προάγουν και την Ελλάδα στον μικρό βαθμό που μπορεί να επηρεάσει η Safesize.
Παναγιώτης
Είναι πολύ σημαντικό και είναι μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα να προσελκύσει ξανά πίσω τους Έλληνες, οι οποίοι όλα αυτά τα χρόνια είναι έξω και κάνουν acquire όλα αυτά resources και τα networks και το infrastructure, το οποίο δεν θα το είχαν by default αν ήταν στην Ελλάδα. Το δεύτερο που είναι σαν priority είναι η Ελλάδα να γίνει ένα attractive destination και για international ταλέντο, δεν χρειάζεται δηλαδή ο στόχος να είναι πάντα η επιστροφή στη χώρα.
Παναγιώτης
Ποιες είναι οι σκέψεις σου και τι σε κάνει περισσότερο excited για τις αλλαγές που έρχονται και τα νέα πράγματα που έρχονται στο retail;
Άγγελος
Ναι, βλέποντας πώς αλλάζουν οι καταναλωτικές συνήθειες αλλά και πόσο προσπαθούν οι retailers αυτοί καθαυτοί να αλλάξουν. Νομίζω ότι όλοι μας έχουμε να κερδίσουμε. Φυσικά, ο τρόπος που αγοράζαμε στο παρελθόν θα αλλάξει. Δεν υπάρχει πλέον offline και online, είμαστε on-off συνέχεια. Αυτό θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται και στο κομμάτι του retail. Βλέπουμε, λοιπόν, μικρότερα καταστήματα, πιο προσωποποιημένη εξυπηρέτηση. Εγώ δεν πιστεύω ότι το offline θα εξαφανιστεί. Πιστεύω, όμως, ότι θα αλλάξει σημαντικά και χρειάζεται η τεχνολογία σε αυτό, χρειάζονται δεδομένα. Και νομίζω ότι υπάρχουν πάρα πολλές ευκαιρίες να δημιουργήσουμε έναν καινούριο τρόπο που έχουμε διάδραση με τα καταστήματα τόσο φυσικά όσο και online. Έτσι λύσεις σαν της Safesize που βασίζονται στο personalization και στα δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν πάρα πολύ σε αυτή τη μεταμόρφωση. Άρα είμαστε σε ένα κομβικό σημείο, που θεωρούμε ότι μπορούμε να βοηθήσουμε τους παραδοσιακούς retailers να κάνουν τη μετάβαση και στους onliners να αρχίσουν να βλέπουν πράγματα στο offline, τα οποία ενδεχομένως να μην τα είχαν υπολογίσει, να μην τα είχαν σκεφτεί ή να πίστευαν ότι μπορούν να επιβιώσουν και χωρίς αυτά.
Παναγιώτης
Έχει σίγουρα επηρεάσει και ο Covid πολύ όλο αυτό το transformation, έχει επιταχύνει τη διείσδυση του online. Στη μετά Covid εποχή βλέπεις να παραμένει αυτή η τάση για γρήγορο transformation; Ποια είναι τα estimations σας;
Άγγελος
Ναι, νομίζω θα υπάρξει μια διόρθωση. Δηλαδή όλο αυτό που συμβαίνει τώρα δεν είναι φυσιολογικό, σίγουρα όμως θα επιταχύνει τις διαδικασίες για να μεταφερθούμε στην επόμενη κατάσταση. Εγώ δεν πιστεύω ότι η επόμενη κατάσταση θα είναι μόνο online, είμαστε κοινωνικά όντα. Όπως επίσης δεν πιστεύω ότι θα είναι μόνο remote working ή ελπίζω τουλάχιστον να μην είναι μόνο remote working. Θέλουμε τη διάδραση με τους ανθρώπους μας, θέλουμε να βγούμε για ψώνια, είναι πολύ καλές όλες οι εφαρμογές που μας έφεραν το καφεδάκι μας πριν από λίγο αλλά θέλουμε να βγούμε έξω να πιάσουμε, να μυρίσουμε. Αυτό το πράγμα πιστεύω ότι θα συνεχιστεί. Άρα δεν νομίζω ότι ο ρυθμός αυτός είναι φυσιολογικός, παρ’ όλα αυτά τα πράγματα ήταν μια πολύ καλή αφορμή για να επιταχύνουμε κάποια πράγματα που έπρεπε από καιρό να αλλάξουν.
Παναγιώτης
Κλείνοντας τη συζήτηση, κάνουμε σε όλους μας τους καλεσμένους μια κοινή, τελευταία ερώτηση. Τι είναι αυτό που κάνει έναν επιχειρηματία outlier;
Άγγελος
Τα τελευταία 9 χρόνια έχω πέσει πάρα πολλές φορές και συνεχώς προσπαθώ να σηκώνομαι, οπότε αυτό το πείσμα και η εμμονή να συνεχίσεις για να πετύχεις τον στόχο σου είναι πολύ σημαντικό. Θα βάλω, όμως, και μία παράμετρο που εμένα με έχει βοηθήσει πολύ. Αυτό είναι η ομάδα. Δεν θα μπορούσα να σηκωθώ μόνος μου τόσες φορές και δεν έχω αρκετά γερό στομάχι, αν δεν μπορούσα να μοιραστώ αυτά τα πράγματα με την ομάδα μου. Επομένως για εμένα, κάτι που δεν το κατάλαβα αρκετά νωρίς αλλά το έμαθα στην πορεία, είναι πολύ σημαντικό να μπορείς να προσελκύσεις τους ανθρώπους που θα μπορέσουν να σε πλαισιώσουν σωστά, που θα έχετε μια καλή ισορροπία, μια καλή χημεία και που θα μπορέσουν να προσθέσουν αξία σε αυτό που κάνεις. Η ομάδα είναι πολύ σημαντική και είναι αυτό που σε βοηθάει στο πείσμα. Κανείς δεν είναι υπεράνθρωπος, όλοι μας έχουμε τις πολύ δύσκολες στιγμές μας αλλά, επειδή είμαστε κοινωνικά όντα, με τη βοήθεια της ομάδας μπορείς να τα ξεπεράσεις. Επομένως, θα έλεγα η δυνατότητα να προσελκύεις τους κατάλληλους ανθρώπους, να μπορείς να τους εμπνέεις στον βαθμό που μπορείς και να σε εμπνέουν και να συνεχίσετε μαζί την πορεία για την επιτυχία του στόχου.
Παναγιώτης
Άγγελε, σε ευχαριστούμε πολύ.
Άγγελος
Εγώ, Παναγιώτη, σε ευχαριστώ.
Επίλογος
Ακούσατε τον Άγγελο Σταυράκη, ιδρυτή και CEO της Safesize. Ευχαριστούμε που ήσασταν μαζί μας σε αυτό το επεισόδιο του Outliers. Η παραγωγή έγινε από το The Greek Podcast Project. Για να μη χάσετε κανένα επεισόδιο της σειράς, κάντε εγγραφή μέσα από το site μας στο outliers.gr ή σε όποια άλλη πλατφόρμα ακούτε τα podcast σας. Ακούσατε τον Άγγελο Σταυράκη, ιδρυτή και CEO της Safesize. Ευχαριστούμε που ήσασταν μαζί μας σε αυτό το επεισόδιο του Outliers. Η παραγωγή έγινε από το The Greek Podcast Project. Για να μη χάσετε κανένα επεισόδιο της σειράς, κάντε εγγραφή μέσα από το site μας στο outliers.gr ή σε όποια άλλη πλατφόρμα ακούτε τα podcast σας.