"Αν συμβιβάζεσαι με αυτό που έχεις, δεν θα μεγαλώσεις ποτέ"
O Σπύρος Ξανθός είναι ιδρυτής και CEO της Resolve AI, μιας startup που δημιουργεί εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να βοηθούν τους προγραμματιστές να αυτοματοποιούν επαναλαμβανόμενες εργασίες και να επικεντρώνονται σε ό,τι έχει πραγματικά σημασία - τη δημιουργικότητα και την καινοτομία.
Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, ο Σπύρος ξεκίνησε το ταξίδι του με περιέργεια και πάθος για την ανάπτυξη προϊόντων που λύνουν πραγματικά προβλήματα. Μετά την απόκτηση διδακτορικού στο Πανεπιστήμιο του Illinois, ίδρυσε αρκετές startups, όπως η Pattern Insight (εξαγοράστηκε από τη VMware) και η Omnition (εξαγοράστηκε από τη Splunk).
Με τη Resolve AI, συνεχίζει να σπρώχνει τα όρια, δείχνοντας ότι η πρόοδος έρχεται όταν παίρνεις ρίσκα, μαθαίνεις γρήγορα και χτίζεις με σκοπό. Για τον Σπύρο, η τεχνολογία δεν είναι μόνο κώδικας - είναι εργαλείο για να μπορούν οι άνθρωποι να κάνουν περισσότερα και να αφήνουν ουσιαστικό αντίκτυπο στον κόσμο.
Παναγιώτης: Γεια σου Σπύρο.
Σπύρος: Γεια σου Παναγιώτη.
Παναγιώτης: Σε ευχαριστούμε πολύ που είσαι μαζί μας σήμερα.
Σπύρος: Ευχαριστώ που με καλέσατε.
Παναγιώτης: Είμαι πολύ ενθουσιασμένος για αυτή τη συζήτηση. Είσαι στην Ελλάδα για λίγες μέρες και έχουμε αδράξει την ευκαιρία να κάνουμε μια ωραία συζήτηση γιατί, για όσους δεν ξέρουν, είσαι ένας founder πολλών εταιρειών στο Σαν Φρανσίσκο, πολύ πετυχημένες ιστορίες και σίγουρα αυτή τη στιγμή στο τιμόνι μιας εταιρείας η οποία έχει πολύ, πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, πολλές συζητήσεις, πολύ ωραία πράγματα που μπορούμε να συζητήσουμε μαζί. Σε μια-δυο προτάσεις, τι κάνει η Resolve AI ώστε να βάλουμε αυτό τουλάχιστον το context ότι η Resolve AI είναι αυτό που κάνει σήμερα.
Σπύρος: Στη Resolve AI φτιάχνουμε agents για software engineers. Δηλαδή σκέψου ότι προσπαθούμε να κάνουμε, να αυτοματοποιήσουμε πολλά από τη δουλειά που κάνουν οι software engineers. Αλλά δεν ξεκινήσαμε από το κομμάτι του να φτιάχνουμε agents που γράφουν κώδικα. Ξεκινήσαμε από το κομμάτι του να φτιάξουμε agents που σε βοηθάνε να τρέξεις μια εφαρμογή, ένα software σύστημα at scale. Καταρχάς η δουλειά του software engineer εμπεριέχει όλα αυτά, δεν είναι μόνο το coding. Και κατά δεύτερον, αυτή είναι η δουλειά που συνήθως είναι stressful, δεν είναι δουλειά που απαραίτητα οι άνθρωποι θέλουν να κάνουν. Και επίσης βοηθάει το να καταλάβεις ένα software σύστημα συνολικά, πρέπει να ξέρεις κώδικα, πρέπει να ξέρεις πώς τρέχεις το production, πρέπει να ξέρεις και όλα τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ένας άνθρωπος για να το τρέξει.
Παναγιώτης: Πριν πάμε λίγο σε όλο αυτό και πώς βρέθηκες στην Αμερική και νομίζω είναι πολύ ενδιαφέρον όλη η ιστορία και πού σπούδασες, πες μας λίγο πού γεννήθηκες, πού μεγάλωσες.
Σπύρος: Μεγάλωσα έξω από τη Θεσσαλονίκη, έχω δύο αδέρφια, είμαι το μικρότερο στην οικογένεια.
Παναγιώτης: Μικρότερος.
Σπύρος: Ναι, το οποίο μάλλον έχει να κάνει και με την προσωπικότητά μου. Τα αδέρφια μου είναι έξι και δώδεκα χρόνια μεγαλύτερα από εμένα.
Παναγιώτης: Τι κάνουν; Είναι Ελλάδα;
Σπύρος: Ελλάδα μένουν. Μάλιστα η μητέρα μου και τα αδέρφια μου μένουν όλοι πολύ κοντά στη Θεσσαλονίκη. Δεν ασχολούνται με την τεχνολογία, αλλά ξέρεις, όντας ο μικρότερος στην οικογένεια, αν είσαι το μικρότερο παιδί, δεν ξέρω αν έχεις αδέρφια, είναι...
Παναγιώτης: Έχω.
Σπύρος: Οι γονείς πλέον, ξέρεις, σε εμπιστεύονται τυφλά, οπότε σου δημιουργεί, ξέρεις, έχει κάποια αρνητικά, αλλά σου δίνει και αυτοπεποίθηση ίσως και γίνεσαι και πιο ανεξάρτητος. Και νομίζω...
Παναγιώτης: Έχουν φάει τα μεγάλα το ξύλο.
Σπύρος: Ακριβώς, ακριβώς, ακριβώς αυτό που γίνεται, το καταλαβαίνεις ότι τίποτα το πολύ κακό δεν θα συμβεί. Οπότε ξέρεις αυτό με έκανε νομίζω πολύ ανεξάρτητο. Και έχει να κάνει λίγο με τη μετέπειτα σταδιοδρομία μου, ας πούμε.
Παναγιώτης: Πώς συνδέεται όλο αυτό με τις επιλογές που παίρνεις και οι οποίες σε οδηγούν πιο πολύ στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το tech;
Σπύρος: Εγώ όταν αποφάσισα να σπουδάσω πληροφορική, στην περίπτωσή μου, εντάξει, προφανώς μου άρεσαν πάρα πολύ τα μαθηματικά, μου άρεσε η φυσική και εγώ, να σου πω την αλήθεια, σκεφτόμουν να γίνω φυσικός. Αν επέλεγα χωρίς να σκέφτομαι, ας πούμε, τη μετέπειτα καριέρα, αυτό θα σπούδαζα.
Παναγιώτης: Οκ.
Σπύρος: Αλλά ξέρεις, μάλλον η πληροφορική ήταν πολύ κοντά με πολύ καλύτερες προοπτικές καριέρας. Προφανώς κάτι το οποίο είχα έφεση, ας πούμε. Αλλά δεν ήταν ότι ξέρεις από τα δέκα μου έγραφα κώδικα και κάτι τέτοιο.
Παναγιώτης: Μπαίνεις στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, σπουδάζεις πληροφορική, συμβαίνει κάτι εκεί, γιατί μετά φεύγεις για Αμερική. Υπάρχει κάτι παιδικά χρόνια, γυμνάσιο, λύκειο, πανεπιστήμιο, υπάρχουν καθηγητές ή εμπειρίες οι οποίες συνέβαλαν εδώ;
Σπύρος: Κοίτα, η αλήθεια είναι ότι, εντάξει, εγώ άρχισα να σπουδάζω το 2000. Αυτό ήταν λίγο early εποχές του ίντερνετ. Ακόμα δεν είχαμε την πληροφορία που έχουμε σήμερα. Στην πραγματικότητα ήταν το ανάποδο. Δηλαδή, εγώ όταν ήμουν ακόμα και στο δεύτερο, τρίτο έτος στο Πανεπιστήμιο, δεν ήταν ξεκάθαρο ότι, ξέρεις μπορεί κάποιος να σπουδάσει στην Αμερική, ή να κάνει διδακτορικό, όπως κατέληξα να κάνω εγώ. Δεν υπήρχε ουσιαστικά πληροφορία. Η αλήθεια είναι ότι το ανακάλυψα μόνος μου λίγο. Και στο Πανεπιστήμιο ήμουν πάρα πολύ καλός φοιτητής. Είχα μάλιστα γράψει και ένα-δυο papers με κάποιους καθηγητές στα προπτυχιακά μου. Από εκεί λίγο ουσιαστικά ξεκίνησα με την ιδέα ότι ίσως να θέλω να γίνω ακαδημαϊκός, οπότε να κάνω διδακτορικό. Και ξέρεις εφόσον σκέφτηκα να κάνω διδακτορικό, ψάχνοντας λίγο παραπάνω κατέληξα ότι ίσως θα μπορούσα να πάω στην Αμερική, σε ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Προφανώς για να το κάνεις αυτό, δεν είναι ότι θα μπορούσα να πληρώσω τα δίδακτρα για να πάω στην Αμερική, αλλά ξέρεις αν καταφέρεις να γίνεις δεκτός σε διδακτορικό πρόγραμμα στην Αμερική, συνήθως όλα είναι καλυμμένα. Υποτροφία. Οπότε κάνω αιτήσεις χωρίς να ξέρω και πάρα πολλά και παίρνω υποτροφία για να πάω να κάνω διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι, το οποίο είναι ένα από τα top 5 engineering schools στον κόσμο, στην Αμερική τουλάχιστον και να σπουδάσω Computer Science.
Παναγιώτης: Πώς νιώθεις όταν προσγειώνεσαι στην Αμερική; Πώς νιώθεις όταν ξεκινάει αυτό το ταξίδι, το οποίο πολύ λίγοι άνθρωποι το κάνουν, PhD, μπαίνουμε σε ένα πολύ...
Σπύρος: Αν είσαι κατ' αρχάς overachiever, ποτέ όταν καταφέρνεις κάτι δεν αισθάνεσαι ότι, ξέρεις, it's a big deal. Προφανώς αν όντως το να πετύχεις ένα στόχο σε ικανοποιούσε, θα σταματούσες εκεί, ή δεν θα πήγαινες ποτέ στην πρώτη φορά. Οπότε, ξέρεις, δεν αλλάζει κάτι στην πραγματικότητα. ΟΚ, το πετύχαμε, ποιο είναι το επόμενο μετά ουσιαστικά.
Παναγιώτης: Ωραία, έχουμε αρχίσει και λίγο σταχυολογούμε και ποιο είναι το mentality ενός serial entrepreneur που έχει κάνει τέσσερα startups.
Σπύρος: Ναι, μάλλον, μάλλον. Ναι, και η αλήθεια είναι ότι όταν έκανα την πρώτη μου εταιρεία, η γυναίκα μου παραπονιόταν ότι σκέφτομαι πάντα αυτό. Αλλά μετά η δικιά μου απάντηση ήταν μετά από τρεις εταιρείες ότι αν δεν ήμουν έτσι, δεν θα ξεκίναγα την πρώτη, δεν θα έκανα τη δεύτερη, δεν θα έκανα την τρίτη. Και όλοι τελικά καταλήξανε να με δέχονται και εγώ τον εαυτό μου, γι' αυτό που είμαι. Δεν είναι ότι σε ικανοποιεί ότι κατάφερες το στόχο σου. Περισσότερο σε ικανοποιεί το ταξίδι, νομίζω, αν προσπαθείς να καταφέρεις δύσκολα πράγματα ή να λύσεις δύσκολα προβλήματα ή οτιδήποτε. Δηλαδή, περισσότερο το κάνεις για το ταξίδι, δεν το κάνεις για τον προορισμό.
Παναγιώτης: Σπουδάζεις στο University of Illinois, το μεταπτυχιακό σου. Ξεκινάς κατευθείαν την πρώτη σου startup;
Σπύρος: Πάω Αμερική με το στόχο να κάνω δακτορικό, να γίνω ακαδημαϊκός. Είχα κάνει ήδη έρευνα στα προπτυχιακά που με ενδιέφερε. Αυτό που συνέβη είναι το το πρώτο καλοκαίρι που ήμουν στην Αμερική, στο πρώτο καλοκαίρι του PhD, έκανα ένα internship στη Google. Το 2005. Τώρα, Google μιλάμε, ήτανε μόλις είχε πάει public, ήταν 2.000 άνθρωποι, είχαμε τους founders. Αυτό που είδα εκεί, είδα μια πραγματική Silicon Valley εταιρεία, ίσως την καλύτερη ποτέ, η Google 2005. Δηλαδή, το brand ήταν πιο ισχυρό από ό,τι είναι η OpenAI σήμερα. Και κατέληξα ότι η δουλειά ήταν πιο ενδιαφέρουσα ίσως από αυτό που έκανα στο PhD. Δηλαδή, ήταν λιγότερο θεωρητική, αλλά και το το impact ήταν ίσως ακόμα μεγαλύτερο.
Παναγιώτης: Πώς καταλήγει ένας φοιτητής ενός πανεπιστημίου στο Illinois να γνωρίσει τους founders της Google στο San Francisco;
Σπύρος: Τους γνώρισα ενώ έγινα δεκτός για internship, πήγα και το καλοκαίρι και έτυχε να γνωρίσω τον Larry Page, γιατί σε κάποιο event βασικά είχα πάρει ένα βραβείο από την ACM και το οποίο το ανακοίνωσαν σε ένα από τα TGIFs που κάναμε την Παρασκευή. Απλά θέλω να σου πω ότι ήταν μικρότερη εταιρεία. Δεν είναι αυτό που είναι σήμερα.
Παναγιώτης: Παρόλα αυτά εγώ θα πω επίσης εντυπωσιακό.
Σπύρος: Αν συμβιβάζεσαι με αυτό που έχεις δεν θα μεγαλώσεις ποτέ. Ούτε προσωπικά, ούτε στην καριέρα σου. Και αυτό που έκανα ίσως πάντα είναι προσπαθούσα να βάλω τον εαυτό μου, να κάνω challenge τον εαυτό μου τι άλλο μπορώ να φτιάξω. Και οπότε είμαι στη Google το καλοκαίρι του 2005, τελειώνει το internship και μου κάνει offer η Google να...
Παναγιώτης: Να μείνεις.
Σπύρος: Να μείνω ή να επιστρέψω, γιατί δεν είχα πάρει καν το master μου. Να σου πω την αλήθεια βλακωδώς τότε το σκέφτομαι, να πάω πίσω να τελειώσω το master μου. Δηλαδή τώρα να έχεις προσφορά να δουλέψεις στη Google το 2005, ήταν απίστευτη ευκαιρία.
Παναγιώτης: Δεν έχουν γίνει ακόμα της μόδας τα dropouts.
Σπύρος: Είχαν γίνει, είχαν γίνει, απλά λέω, οκ, θα πάω πίσω να τελειώσω το master μου τουλάχιστον, το οποίο δεν είχε νόημα, δηλαδή αν είχες εμπειρία στη Google το 2005, δεν είχε και πολύ νόημα, εφόσον δεν ήθελα να συνεχίσω να κάνω PhD, ας πούμε.
Παναγιώτης: Ναι.
Σπύρος: Τελικά το κάνω αυτό, μάλιστα δέχομαι, τους λέω, θα επιστρέψω, οκ, θα επιστρέψω το Μάιο, αφού τελειώσω το master μου, πάω πίσω στο Πανεπιστήμιο, προς το τέλος του master, λέω στην καθηγήτρια με την οποία δούλευα ότι, εντάξει, αποφάσισα, δεν θέλω να κάνω PhD, θέλω να φύγω να πάω στη Google. Κατανοητό ήταν και από αυτή. Και μέσα από αυτή τη συζήτηση μου λέει θες να κάνουμε μια εταιρεία μαζί; Αφού θα φύγεις από το PhD σε ενδιαφέρει να κάνουμε μια εταιρεία μαζί; Οπότε το σκέφτηκα αυτό για ένα μήνα. Ήταν δύσκολη απόφαση, γιατί ήταν και τρομερή ευκαιρία να δουλέψεις στη Google το 2005. Και τελικά κατέληξα ότι ποιο είναι το πιο δύσκολο μονοπάτι; Αν είμαι στα 70 μου, σκέφτομαι, πήρα τον εύκολο δρόμο, τι θα αποφάσιζα κατά κάποιον τρόπο. Οπότε κατέληξα να κάνω την εταιρεία. Πήρα τηλέφωνο την Google, τους είπα ότι άλλαξα την άποψή μου, θα μείνω στο Πανεπιστήμιο. Και σκέφτηκα ότι μπορώ να πάω και του χρόνου στην Google, αν τελικά η εταιρεία δεν πάει κάπου.
Παναγιώτης: Πολλές φορές όταν βρίσκεσαι σε δίλημμα, προσπαθείς να πάρεις την πιο δύσκολη απόφαση.
Σπύρος: Ναι, πάντα.
Παναγιώτης: Άρα ξεκινάς startup.
Σπύρος: Ξεκινάω startup.
Παναγιώτης: Με την καθηγήτριά σου.
Σπύρος: Και άλλους δύο PhD φοιτητές, PhD students. Μας πήρε ουσιαστικά ένα χρόνο μέχρι να πάμε από το διδακτορικό σε κάτι που να είναι πραγματική startup. Πρακτικά ένα χρόνο αργότερα ξεκινάμε επίσημα και αυτή ήταν η πρώτη μου εταιρεία.
Παναγιώτης: Αυτή είναι η Pattern Insight.
Σπύρος: Pattern Insight.
Παναγιώτης: Πήγε και φανταστικά, είχε και μια εξαγορά. Ένα πολύ γρήγορο snapshot της Insight, τι έκανε, πώς προέκυψε η ιδέα, πώς την αναπτύξατε.
Σπύρος: Αυτό που φτιάχναμε στην έρευνα που κάναμε ήταν σκέψου εργαλεία, data mining για κώδικα λογισμικού σε large scale. Δηλαδή όλο τον κώδικα του Linux kernel και να προσπαθείς να βρεις patterns, bugs, security vulnerabilities κτλ. Οπότε, από εκεί ξεκινήσαμε. Και η αλήθεια είναι ότι παρότι αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον πρόβλημα, αυτό που καταλήξαμε είναι ότι, ενώ ήταν ενδιαφέρον πρόβλημα, είδαμε ότι ένας μικρός αριθμός εταιριών τους ενδιέφερε πάρα πολύ αυτό. Και κυρίως βρήκαμε ότι ενδιέφερε τις εταιρίες που ήταν hardware companies, όπως Cisco, Juniper κτλ. Και τελικά καταλήξαμε να κάνουμε ένα pivot ουσιαστικά μετά από ένα-δύο χρόνια δουλεύοντας αυτό, να πάρουμε την τεχνολογία και να εφαρμόσουμε σε my structured data, logs όπως λέμε. Και τελικά το προϊόν που φτιάξαμε λεγόταν Loginsight, το οποίο σκέψου ότι είναι ένα προϊόν που μπορεί να μαζεύει δεδομένα από software συστήματα μέσα σε data centers και να σε βοηθάει να βελτιώσεις το reliability των συστημάτων.
Παναγιώτης: Και βοηθάει κυρίως τους προγραμματιστές.
Σπύρος: Ή ανθρώπους που τρέχουν αυτά. Γιατί τώρα μιλάμε ακόμη για 2009-2010, που πολλές φορές υπήρχε διαφορετικό IT ή ops ομάδα από αυτούς που φτιάχνανε από τους software engineers. Αλλά γενικά ναι, είναι εργαλεία για software engineers, broadly speaking.
Παναγιώτης: Αυτή η εταιρεία πουλιέται στη VMware.
Σπύρος: Σωστά.
Παναγιώτης: Και σε βάζει στη VMware.
Σπύρος: Ναι, και μάλιστα το timing για αυτή την εταιρεία ήταν φοβερό, γιατί ουσιαστικά υπήρχε ένα explosion από data. Απλά επειδή δεν ξέραμε και πρώτη μας εταιρεία για όλους ουσιαστικά, δεν μπορούσαμε να δούμε την ευκαιρία, το πόσο μεγάλη ήταν. Κάναμε ένα round, τρία εκατομμύρια δολάρια. Η εταιρεία ουσιαστικά είναι cash flow positive μέσα σε δύο-τρία χρόνια. Και μετά θα μπορούσαμε να πάρουμε πολύ παραπάνω ρίσκο. Είχαμε μάλιστα επενδυτές που θέλανε να επενδύσουν στην εταιρεία. Και αποφασίσαμε να μην πάρουμε έξτρα χρήματα και να συνεχίσουμε με το να μεγαλώνουμε όσο μπορούσαμε.
Παναγιώτης: Δηλαδή γραμμικά.
Σπύρος: Ναι, γραμμικά κατά κάποιο τρόπο. Το οποίο κοιτώντας πίσω, μάλλον ήταν λάθος. Εκείνη τη στιγμή δεν το καταλαβαίναμε. Και τελικά είχαμε ένα καλό στη VMware, που ήταν πάρα πολύ καλή εταιρεία. Ειδικά τότε, η VMware ουσιαστικά είναι η εταιρεία που έφτιαξε το virtualization, που ουσιαστικά είναι το πρώτο βήμα προς το cloud. Όλα τα data centers τρέχαν σε VMware VMs και ουσιαστικά το προϊόν μας, το Loginsight, ήταν ένα tool που θα μπορούσε οποιοσδήποτε να χρησιμοποιήσει που είχε VMware virtualization. Ένα άλλο λάθος που κάναμε είναι ότι όταν ξεκινήσαμε την εταιρεία, καταρχάς τώρα δεν πιστεύαμε ότι εμείς, όντας φοιτητές πριν, μπορούμε να τρέξουμε μια εταιρεία. Και ιδιαίτερα η advisor μου, να σου πω την αλήθεια. Οπότε καταλήξαμε να προσλάβουμε ένα CEO. Αλλά τώρα μια μικρή εταιρεία. Είναι πολύ δύσκολο να φέρεις κάποιον απ' έξω να την τρέξεις.
Παναγιώτης: Και πολύ ακριβό ίσως.
Σπύρος: Και ακριβό και ίσως δεν μπορείς να βρεις και τον κατάλληλο. Και ουσιαστικά δεν εμπιστευόμασταν τον εαυτό μας να το κάνουμε αυτό. Τελικά, ξέρεις, αυτό μας δημιούργησε πολλά προβλήματα στην εκτέλεση. Και τελικά εγώ έπεισα τους co-founders μου να γίνω εγώ CEO στο... Όχι γιατί ήθελα εγώ να γίνω CEO, απλά γιατί έβλεπα ότι οτιδήποτε άλλο δεν κατέληγε σε κάτι επιτυχημένο. Και τελικά έγινα εγώ CEO της εταιρείας ουσιαστικά τα δύο τελευταία χρόνια. Όντως βοήθησε πάρα πολύ γιατί ως founder και καταλάβαινα το πρόβλημα καλά και ήξερα την ομάδα πάρα πολύ καλά και με ενδιέφερε και πάρα πολύ. Δηλαδή και να μπορούσα να πάρω παραπάνω ρίσκο και ουσιαστικά δούλευα και λίγο παραπάνω στο να...
Παναγιώτης: Κάτι που πιστεύω ότι ακολούθησες και σε όλες τις υπόλοιπες εταιρείες σου. Έτσι, έχεις CEO ρόλο.
Σπύρος: Από εκεί και πέρα ήμουν πάντα CEO. Και νομίζω οι founders είναι great CEOs γιατί τους πονάει η εταιρεία πολύ παραπάνω. Και ξέρεις, αισθάνεσαι τεράστια ευθύνη για όλους τους ανθρώπους που έπεισες να έρθουν. Αισθάνεσαι τεράστια ευθύνη για τους πελάτες που αγόρασαν το προϊόν σου. Και το έχω δει και at scale, και σε public εταιρείες που έχω δουλέψει ότι όσο απομακρύνονται οι founders από την εταιρεία, χάνεται η δυνατότητα να παίρνεις ρίσκο, χάνεται η δυνατότητα... Κανένας άλλος δεν έχει αυτό που λέμε το moral authority στην Αμερική να πάρει δύσκολες αποφάσεις πολλές φορές. Οπότε η εταιρεία καταλήγει να μη μπορεί να κάνει innovate, να μη μπορεί να πάρει δύσκολες αποφάσεις κτλ. Οπότε εγώ είμαι huge believer στο ότι οι founders θα πρέπει να τρέχουν την εταιρεία.
Παναγιώτης: Καταλαβαίνω απόλυτα τι λες, αλλά μπορώ να φανταστώ και σενάριο που δεν χρειάζεται ο founder να είναι το bottleneck ή το prerequisite για μια εταιρεία να μεγαλώσει.
Σπύρος: Σύμφωνοι. Και έχουμε και successful παραδείγματα. Ας πούμε η Snowflake. Αλλά αυτό που συμβαίνει είναι ότι οι founders σίγουρα έχουν τα χαρακτηριστικά που χρειάζεται να έχει κάποιος για να τρέχει μια εταιρεία. Απλά πολλές φορές οι founders είναι τραγικοί managers. Δεν ξέρουν πώς να κάνουν management, δεν ξέρουν πώς να κάνουν scale κτλ. Αυτό είναι που gets into the way, αλλά το ότι τους ενδιαφέρει η εταιρεία παραπάνω και το ότι μπορούν να πάρουν παραπάνω ρίσκο και το ότι μπορούν να πάρουν δύσκολες αποφάσεις, νομίζω πάντα ισχύει. Και το ανάποδο είναι η αλήθεια. Δηλαδή, καμιά φορά έχεις CEOs που είναι ως founders. Μπορούμε να το δούμε και σε πολύ μεγάλες εταιρείες. Microsoft, SATI, Anadela, που όντως άλλαξαν την εταιρεία παίρνοντας δύσκολες αποφάσεις.
Παναγιώτης: Αναλαμβάνεις για πρώτη φορά. Είσαι πόσο χρονών όταν αναλαμβάνεις CEO;
Σπύρος: Μιλάμε γύρω στο 2010. Ήμουν 28.
Παναγιώτης: Πολύ μικρός.
Σπύρος: Ναι.
Παναγιώτης: Και μένεις εκεί.
Σπύρος: Και έμεινα δυόμιση χρόνια εκεί.
Παναγιώτης: Δυόμιση χρόνια. Φαντάζομαι ότι είναι μέρος του συμβολαίου, αλλά θα ήθελα να μας πεις λιγάκι και τι αποφάσεις πήρες μέσα εκεί και τι εμπειρίες είχες.
Σπύρος: Πρώτα είδα πώς δουλεύει μια μεγάλη εταιρεία. Για πρώτη φορά κατάλαβα πώς μπορείς να κάνεις delegate. Δηλαδή, αν αν έχεις μια μεγάλη ομάδα, δεν μπορείς να κάνεις όλη τη δουλειά εσύ. Πρέπει να κάνεις σωστά delegate σε άλλους δουλειά. Και ουσιαστικά το έμαθα εκεί αυτό για πρώτη φορά, το οποίο είναι management skill. Το άλλο που είδα είναι ότι εξαγοραστήκαμε από τη VMware και εγώ πίστευα ότι η VMware έχει κάποιο συγκεκριμένο plan του τι θα κάνει με το προϊόν μας, τι θα κάνει με την ομάδα. Εκεί κατάλαβα ότι αν εσύ δεν δεν είσαι proactive στο να πεις ως CEO της εταιρείας ή στον οποιοδήποτε παίρνεις αποφάσεις, τι πρέπει να γίνει, κάποιος άλλος θα πάρει τις αποφάσεις για σένα. Και ξέρεις, μπορεί να σου αρέσουν, μπορεί να μην σου αρέσουν. Και ουσιαστικά, ναι, μετά από 1,5-2 χρόνια, διαφωνούσα με πολλές από τις αποφάσεις. Δεν ήμουν χαρούμενος, αλλά τελικά κατέληξα ότι εγώ έφταιγα γι' αυτό, δεν έφταιγε κάποιος άλλος. Γιατί εγώ δεν ήμουν proactive για να επηρεάσω τις αποφάσεις.
Παναγιώτης: Είναι παντού το το proactiveness.
Σπύρος: Αν περιμένεις ότι αυτός που θα σε αγοράσει θα πάρει την απόφαση που εσύ πιστεύεις είναι η καλύτερη, είναι λάθος. You have to make it happen.
Παναγιώτης: Εκεί κάπου στα 2,5 χρόνια …
Σπύρος: Ήμουν αρκετά unhappy, οπότε αποφάσισα να φύγω, ναι. Η δουλειά που είχα στην VMware ήταν ενδιαφέρουσα. Ήμουν director of engineering, είχα μια αρκετά μεγάλη ομάδα, αλλά ήμουν και λίγο impatient. Δηλαδή, θα ήθελα να κάνω παραπάνω πράγματα και δεν συνέβαιναν με το ρυθμό που εγώ θα ήθελα. Οπότε αυτό ήταν ένας από τους λόγους που με οδήγησαν στο να φύγω. Και προφανώς ήθελα να ξανακάνω εταιρεία. Είχα ένα φίλο με τον οποίο συζητάγαμε ιδέες. Γιατί στο τέλος, για μένα, φτιάχνεις εταιρείες με δύο τρόπους. Ή έχεις μια ιδέα που σε ενδιαφέρει πάρα πολύ, ή έχεις κάποιον που θέλεις να δουλεύεις πάρα πολύ. Και σε αυτή την περίπτωση είχα ένα φίλο που θέλαμε να δουλέψουμε μαζί.
Παναγιώτης: Μίλα μας λίγο για αυτόν. Ο Οδυσσέας ο Τσάταλος.
Σπύρος: Σωστά.
Παναγιώτης: Είναι ο άνθρωπος με τον οποίο κάνεις την επόμενη εταιρεία και επιλέγεις να κάνεις μια εταιρεία όχι γιατί έχεις μια ιδέα, αλλά γιατί είναι ο Οδυσσέας δίπλα σου.
Σπύρος: Ναι, ήμασταν φίλοι και θέλαμε να δουλέψουμε μαζί. Κάναμε brainstorm πολλές ιδέες, αλλά ναι καταλήξαμε να φτιάξουμε .... Περισσότερο θέλαμε να δουλέψουμε μαζί, παρά είχαμε μια συγκεκριμένη ιδέα στην οποία θέλαμε να δουλέψουμε.
Παναγιώτης: Η οποία εταιρεία υπάρχει ακόμα, τρέχει, έχει μεγαλώσει, λέγεται EasyHome.
Σπύρος: Η εταιρεία έχει αλλάξει όνομα, εγώ δεν είμαι involved πλέον, γιατί εγώ έφυγα ουσιαστικά μετά από 2,5 χρόνια.
Παναγιώτης: Αλλά ο Οδυσσέας είναι ακόμα.
Σπύρος: Ο Οδυσσέας, ναι, είναι CTO της εταιρείας και είναι ακόμα εκεί.
Παναγιώτης: Για πες μας λίγο για αυτή την εταιρεία. Την κάνετε αμέσως αφού φεύγεις κατευθείαν από τη VMware;
Σπύρος: Ναι, φεύγω και ξεκινάμε απευθείας. Ουσιαστικά φτιάχνουμε ένα marketplace, full stack marketplace για home services, σκέψου να μπορείς να παραγγείλεις από το τηλέφωνό σου ένα service για το σπίτι σου. Μεγάλωσε πάρα πολύ γρήγορα, πάρα πολύ operational η εταιρεία. Δεν πίστεψα ποτέ ότι θα μπορούσα να είμαι ο καλύτερος CEO για αυτή την εταιρεία στον κόσμο. Δηλαδή, δεν είναι ότι τώρα είμαι απαραίτητα, αλλά ξέρεις, πιστεύω ότι μπορώ να το κάνω καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο. Γιατί η εταιρεία αυτή, όντας consumer και όντας ένα service που έρχονταν άνθρωποι σπίτι σου να κάνουν μια δουλειά, είχε πολλές δυσκολίες, real world, που δεν μπορούσες να έχεις στο software.
Παναγιώτης: Ναι. Πότε αποφασίζεις να φύγεις; Τι δυσκολίες είχε αυτό; Αν είχε κάποιες δυσκολίες με τον Οδυσσέα.
Σπύρος: Εντάξει κάποια στιγμή κατέληξα ότι είχαμε κάποιες διαφωνίες μεταξύ founders και board.
Παναγιώτης: Κάτι πολύ φυσιολογικό.
Σπύρος: Αλλά κατέληξα ότι δεν είμαι εγώ ο κατάλληλος άνθρωπος να είναι ο CEO αυτής της εταιρείας και έφυγα εθελοντικά ουσιαστικά.
Παναγιώτης: Παραμένεις όμως μέσα, φαντάζομαι.
Σπύρος: Ήμουν στο board ουσιαστικά για ένα χρόνο, αλλά μετά η εταιρεία έκανε recapitalize ουσιαστικά, οπότε οι προηγούμενοι shareholders και investors φύγαν από την εταιρεία και άλλαξε όνομα και ουσιαστικά είναι μια καινούργια εταιρεία μετέπειτα.
Παναγιώτης: Πώς προκύπτει το επόμενο βήμα; Ξεκινάς μια τρίτη εταιρεία;
Σπύρος: Φεύγω. Εγώ έφυγα από την EasyHome χωρίς να έχω κάποιο plan τι θα κάνω μετά. Και μάλιστα, εντάξει, όταν αφήνεις μια εταιρεία που έφτιαξες, δεν είναι ότι είναι και ευχάριστο.
Παναγιώτης: Ναι.
Σπύρος: Οπότε λέω στον εαυτό μου, μάλλον δεν θα ξαναφτιάξω εταιρεία, μάλλον τέλος.
Παναγιώτης: That's it.
Σπύρος: Μίλησα με ένα φίλο μου, μάλιστα, που ήταν CEO και μου λέει, η συμβουλή που μου έδωσε ήταν ότι περίμενε. Όταν είσαι έτοιμος τι θα κάνεις, θα σου έρθει. Η αλήθεια είναι ότι δεν ήξερα τι θέλω να κάνω όταν έφυγα από την EasyHome. Έφυγα πρακτικά το καλοκαίρι του 2017 και ξεκίνησα με την την Omnition τον Απρίλιο, Μάιο του 2018.
Παναγιώτης: Οκ, σχεδόν έναν χρόνο.
Σπύρος: Σχεδόν εννιά μήνες μετά. Ναι. Λοιπόν, με πήρε τηλέφωνο ο Μάγιανγκ, που είναι ο co-founder μου και τώρα. Ο Μάγιανγκ και εγώ ήμασταν μαζί στο διδακτορικό.
Παναγιώτης: Οκ.
Σπύρος: Γνωριστήκαμε την πρώτη μέρα που ήμασταν στο PhD προγράμματος, γιατί αυτός μεγάλωσε στην Ινδία, εγώ προφανώς στην Ελλάδα. Υπήρχε ένα international student orientation και έτυχε να γνωριστούμε εκεί. Μάλιστα, ήταν και ο teaching assistant μου σε ένα από τα μαθήματα, στο Computer Architecture. Οπότε γνωριζόμαστε από το 2004 ουσιαστικά, πλέον 21 χρόνια. Δεν δουλέψαμε κατευθείαν μαζί, απλά γνωριζόμασταν στο διδακτορικό και εγώ θυμόμουν πάντα ότι ήταν brilliant. Ουσιαστικά αυτό που συνέβη όταν έκανα την πρώτη μου εταιρεία, προσπάθησα να τον πείσω πολλές φορές να έρθει να κάνει join. Και δεν τα κατάφερα ποτέ. Τελικά αυτός τέλειωσε το διδακτορικό του, πήγε στη Microsoft. Ενώ ήταν στη Microsoft και εμείς εξαγοραστήκαμε από τη VMware, τον έπεισα και μας έκανε join στη VMware.
Παναγιώτης: Α, οκ.
Σπύρος: Οπότε πρώτη φορά δουλέψαμε μαζί το 2012. Εγώ έφυγα τελικά από τη VMware, αυτός έμεινε εκεί, προσπάθησα να τον πείσω και πάλι να έρθει στη EasyHome, δεν τα κατάφερα. Αλλά όταν έφυγα εγώ από την EasyHome το 2017, με πήρε τηλέφωνο και μου λέει, έχω μια ιδέα για μια εταιρεία και σε ενδιαφέρει να το κάνουμε μαζί; Του λέω, Μάγιανγκ, θα σε βοηθήσω, αλλά εγώ δεν νομίζω να ξανακάνω startup. Αλλά θα σε βοηθάω. Εντάξει. Και ξεκινήσαμε να μιλάμε ουσιαστικά. Η ιδέα του ήταν ότι, καθώς πολλές από τις καινούργιες εφαρμογές, είτε τις μεταφέρουμε στο cloud, είτε γράφονται για να τρέχουν στο cloud, έχεις πολύ διαφορετικές δυσκολίες από ό,τι έχεις παραδοσιακά με με το να τρέχεις το software. Τα δυόμιση τελευταία χρόνια ήμουν σε consumer, δεν ήμουν τόσο σε πολλά τεχνικά, σε πολύ βαθιά τεχνικά προβλήματα. Οπότε, πέρασα τρεις-τέσσερις μήνες βοηθώντας τον Μάγιανγκ και σιγά-σιγά μου φαινόταν και πολύ πιο ενδιαφέρον αυτό όσο μάθαινα παραπάνω για το τι συμβαίνει. Οπότε κάποια στιγμή το Μάρτιο του 2018, του λέω, Μάγιανγκ, πιστεύω ότι η ιδέα που καταλήξαμε να έχουμε τέλος πάντων μαζί, πιστεύω είναι πάρα πολύ καλή, πρέπει να κάνουμε εταιρεία. Και μου λέει, κοίτα, εγώ ξέρεις, έχω πάρα πολύ καλή δουλειά στη VMware, δεν είμαι σίγουρος αν θέλω να πάρω το ρίσκο. Άρχισε να έχει δεύτερες σκέψεις. Οπότε του λέω, Μάγιανγκ, ή θα παραιτηθείς και θα την κάνουμε μαζί, ή θα την κάνω εγώ μόνος μου την εταιρεία. Και το πίστευα. Τελικά παραιτήθηκε και ξεκινήσαμε την εταιρεία μαζί τον Απρίλιο ουσιαστικά του 2018.
Παναγιώτης: Πόσο δύσκολο είναι να πιστεύεις ότι είναι ένας άνθρωπος με μια πολύ ωραία ιδέα και ένα πολύ καλό συνεργάτη να βγει από ένα path που είναι αρκετά safe, mainstream, lucrative, ξέρεις, μιας μεγάλης πολυεθνικής που τα έχει όλα φτιαγμένα, όλα...
Σπύρος: Κοίτα, είναι πολύ δύσκολο. Και η αλήθεια είναι ότι τόσα χρόνια γνώρισα πολλούς πανέξυπνους ανθρώπους που ουσιαστικά δεν παίρνουν ρίσκο. Και όσο παραπάνω ρίσκο παίρνεις, νομίζω τόσο πιο καλό είναι το outcome τελικά. Και όσο πιο νέος το κάνεις, τόσο πιο εύκολο είναι.
Παναγιώτης: Αυτό πήγα να πω. Έχω την αίσθηση ότι όσο πιο γρήγορα το κάνεις επίσης, τόσο πιο γρήγορα γίνεται...
Σπύρος: Ακριβώς. Είναι και κάτι που μαθαίνεις να το κάνεις. Δηλαδή όταν ξεκίνησα με την εταιρεία με τον Μάγιανγκ, πίστευα στον εαυτό μου. Δεν πίστευα ότι θα είναι εύκολο. Θα είναι πολύ δύσκολο, αλλά ήμουν comfortable με το ρίσκο και με τη δυσκολία της εταιρείας.
Παναγιώτης: Μου αρέσει που παρόλα αυτά εσύ σε κάθε στιγμή, όπου σε κάθε μέχρι στιγμής βήμα της ζωής σου, της επιχειρηματικής, τον παίρνεις τηλέφωνο και προσπαθείς να τον φέρεις μαζί σου. Που από ό,τι καταλαβαίνω, μένεις στους ανθρώπους, πιστεύεις πολύ στους ανθρώπους που έχεις γύρω σου για να χτίσεις πράγματα. Και προσπαθείς να τους πείσεις. Αναρωτιέμαι και βλέπω μία πειθώ και μία ικανότητα να πείθεις ανθρώπους να κάνουν πράγματα τα οποία δεν τους βγαίνουν αυθόρμητα να κάνουν και φυσικά.
Σπύρος: Το πιο δύσκολο κομμάτι σε μια εταιρεία είναι οι πρώτοι 6 με 12 μήνες. Γιατί δεν έχεις προϊόν. Πολλές φορές δεν έχεις χρήματα. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να πείσεις κάποιον. Είναι δηλαδή λίγο unreasonable να έρθει κάποιος να κάνει join μια εταιρεία σε αυτό το στάδιο της. Οπότε πρώτα απ' όλα πρέπει να το πιστεύεις εσύ πάρα πολύ. Δεν μπορείς να πείσεις κάποιον άλλον αν εσύ ο ίδιος δεν έχεις πείσει τον εαυτό σου. Οπότε, όταν εγώ προσπαθώ να πείσω κάποιον, ναι το πιστεύω ο ίδιος και πιστεύω ότι είναι το καλύτερο και για αυτόν. Αλλά, παρόλα αυτά, δεν σημαίνει ότι είναι εύκολο.
Παναγιώτης: Τι κάνεις διαφορετικά στην Omnition από την Pattern Insight; Τι μαθήματα χρησιμοποιείς για την Omnition; Κατ' αρχάς τη μεγαλώνεις πιο πολύ νομίζω, από την Pattern Insight. Έτσι δεν είναι;
Σπύρος: Η Omnition είχαμε έξι σε χρόνο ρεκόρ σε 15 μήνες. Οπότε ναι μπορείς να πεις το aggression, το scale, το slopes το οποίο ήμασταν ήταν πιο aggressive, αλλά τελικά καταλήξαμε να έχουμε offers γρήγορα. Πολλά πράγματα κάναμε διαφορετικά. Κατ' αρχάς η ιδέα που είχαμε ήταν πολύ πιο καλά επεξεργασμένη. Οπότε, ξεκινάμε ένα open source project μαζί με κάποιους από την Google και τη Microsoft που λέγεται OpenTelemetry, με την ιδέα ότι πρέπει να μεταφερθούμε σε open source και open standards ways of collecting data, μαζεύουμε δεδομένα από από cloud software systems. Και θα φτιάξουμε ένα backend για όλα αυτά, το οποίο θα μπορεί να μαζεύει πολύ παραπάνω δεδομένα, να είναι πολύ πιο powerful και χρήσιμο για αυτές τις εφαρμογές.
Παναγιώτης: Με σκοπό να εντοπίζει λάθη και να βοηθάει...
Σπύρος: Ναι, να βοηθάει software engineers στο να τρέχουν εφαρμογές at scale στο cloud. Το open source σύστημα που φτιάξαμε που λέγεται OpenTelemetry έχει γίνει το de facto standard από τότε. Υπάρχει ένα foundation, το CNCF, Cloud Native Computing Foundation, που είναι spin-off του Linux Foundation και ουσιαστικά έχει κάνει incubate τον Κυβερνήτη και πολλά άλλα open source συστήματα. Το OpenTelemetry είναι σε αυτό το foundation και είναι το δεύτερο πιο δημοφιλές open source project μετά τον Κυβερνήτη. Ουσιαστικά είναι ο τρόπος με τον οποίο μαζεύουμε τα δεδομένα, δηλαδή metrics, logs, traces, τεχνικά δεδομένα από συστήματα σήμερα. Εμείς φτιάξαμε ουσιαστικά ένα backend για αυτό, την Omnition. Τελικά, μέσα σε ένα χρόνο είχαμε πάρα πολύ traction. Μεγάλες εταιρείες όπως Spotify, Roku, άρχισαν να χρησιμοποιούν την Omnition, Strava. Και αυτό που συνέβη είναι ότι μεγάλες εταιρείες στην εποχή, Datadog, Splunk και άλλες, μας πλησίασαν να μας εξαγοράσουν. Έχοντας traction, είπαμε όχι. Τελικά συνέβη αυτό τρεις φορές. Και τελικά πήραμε μια προσφορά από την Splunk που καταλήξαμε ότι ίσως είχε νόημα να τη δεχτούμε γιατί πιστέψαμε, δεν ήταν μόνο τα χρήματα, πιστέψαμε ότι όντας μέρος της Splunk μπορούμε αυτό που κάνουμε να έχει πολύ μεγαλύτερο impact και να μεγαλώσει πολύ πιο γρήγορα. Ενώ υπήρχε πολύ ρίσκο ακόμη στο να το κάνουμε μόνοι μας. Και έτσι καταλήξαμε να πουλήσουμε την εταιρεία στη Splunk.
Παναγιώτης: Και συνήθως είναι και ο λόγος που βλέπουμε πολλούς founders να μένουν για πολλά χρόνια και να διαπρέπουν μετά στη Splunk. Γιατί. Έσκισες μετά. Δηλαδή, στη Splunk καταλήγεις να είσαι Senior Vice President.
Σπύρος: Ναι.
Παναγιώτης: Μένεις για χρόνια. Και δεν μου φαίνεται ότι έμεινες για το συμβόλαιο. Δεν μου φαίνεται ότι ήταν contractual.
Σπύρος: Έχοντας τα μαθήματα της VMware τώρα, δεύτερη φορά εξαγορά, φτάνουμε στη Splunk.
Παναγιώτης: Είσαι proactive.
Σπύρος: Είμαι proactive. Ακριβώς, ακριβώς. Και κατ' αρχάς πολύ γρήγορα καταλαβαίνω ότι προφανώς η εταιρεία εξαγόρασε εμάς και άλλη μια εταιρεία που λεγόταν SignalFX. Ήθελε να κάνει modernize τα offerings για το cloud, αλλά δεν ξέρανε και πώς ακριβώς. Οπότε, ξέρεις, καταλήγω εγώ ουσιαστικά έφτιαξα τη στρατηγική για το τι πρέπει να κάνουμε, όντας πολύ πιο proactive. Δεν περίμενα κάποιος να μου πει τι να κάνω. Αυτή τη φορά τους είπα εγώ τι πρέπει να γίνει και όντως δούλεψε, γιατί καταλαβαίνω το πρόβλημα πολύ καλύτερα από τον οποιοδήποτε έχοντας δουλέψει αυτό το τελευταίο 1,5 χρόνο κάθε μέρα. Και ουσιαστικά η εταιρεία πίστεψε σε αυτό που πρότεινα εγώ να κάνουμε. Ουσιαστικά να πάμε να φτιάξουμε ένα observability platform. Και έτσι κατέληξα εγώ ουσιαστικά να είμαι ο GM και SVP του όλου business.
Παναγιώτης: Βοήθησέ μας να καταλάβουμε λίγο το scale, το μέγεθος του ρόλου που τελικά απέκτησες μέχρι την τελευταία μέρα στη Splunk, πόσο κόσμο διαχειριζόσουν και έκανες oversee.
Σπύρος: Η Splunk ουσιαστικά έχει δύο μεγάλα businesses, cyber security και observability. Πρακτικά το observability ήταν το δικό μου business, που ουσιαστικά εγώ το έκανα shape, Κάναμε vault παραδοσιακή Splunk σε αυτό. Εγώ έκανα manage το product και engineering, το οποίο ήταν 400 άνθρωποι κάποια στιγμή. Αλλά είχα και ευθύνη για το business γενικότερα. Το οποίο η Splunk είχε 4 δισεκατομμύρια revenue το χρόνο. Μεγάλο κομμάτι ήταν το observability. Οπότε και αρκετά μεγάλη ομάδα και αρκετά μεγάλο business από την άποψη του revenue. Ουσιαστικά αυτό που συνέβη είναι ότι ήρθε η Cisco να μας εξαγοράσει και εγώ παραιτήθηκα όταν ανακοινώθηκε η εξαγορά από τη Cisco. Η Splunk εξαγοράστηκε για 30 δισεκατομμύρια. Παρότι ήταν πάρα πολύ ενδιαφέρουσα η δουλειά μου, παρότι έμαθα πάρα πολλά πράγματα, παρότι διαχειρίστηκα μια μεγάλη ομάδα, ένα μεγάλο business σε μια public εταιρεία, κατέληξα ότι I was solving big company problems. Οποιαδήποτε μέρα ό,τι και να έκανα θα είχε ελάχιστο impact στην εταιρεία. Εντάξει, μετά από ένα χρόνο όλη αυτή η δουλειά μπορεί να βελτίωνε την εταιρεία σε κάποιο βαθμό, αλλά κατέληξα ότι δεν με ικανοποιεί αυτό το πράγμα. Δεν με ικανοποιεί το να λύνω προβλήματα.
Παναγιώτης: Πολύ λογικό.
Σπύρος: Και η προσωπική σου δουλειά δεν έχει και impact. Όταν κάνεις manage τόσους πολλούς ανθρώπους, έχεις impact μέσω της ομάδας, αλλά όχι η προσωπική σου δουλειά.
Παναγιώτης: Νομίζω ότι στην τρίτη εταιρεία πρέπει και εσύ να έχεις αρχίσει να καταλαβαίνεις ότι είσαι κυρίως founder.
Σπύρος: Έχοντας δουλέψει σε μια μεγάλη εταιρεία, έχοντας δει πώς είναι αυτό και κατ' αρχάς, εγώ να σου πω την αλήθεια, όταν πουλήσαμε την Omnition, είπα ότι δεν ξανακάνω άλλη εταιρεία.
Παναγιώτης: Πάλι.
Σπύρος: Πάλι, ναι. Οκ, και το πίστευα. Το πίστευα όμως. Γιατί είναι πάρα πολύ δύσκολο. Το να είσαι founder είναι πάρα πολύ δύσκολο. Ναι, οκ, όταν καταλήξεις σε κάποιο exit, ευχάριστα όλα, αλλά κατά τη διάρκεια είναι πάρα πολύ...
Παναγιώτης: Ξέρεις το αστείο ποιο είναι; Ότι έχεις πει το ίδιο και για τη Resolve AI.
Σπύρος: Νομίζω ότι αυτή τη φορά το πιστεύω.
Παναγιώτης: Γιατί θα σου πω για άλλους λόγους επίσης, αλλά νομίζω στη Resolve αυτό που έχουμε είναι ότι λόγω AI, επειδή αλλάζει το market πάρα πολύ, έχουμε τη δυνατότητα να φτιάξουμε μια πολύ μεγάλη εταιρεία. Στις προηγούμενες μου δεν ήταν, ίσως η πρώτη είχε αυτή τη δυνατότητα, αλλά δεν το αναγνωρίσαμε. Στην Omnition δεν ήταν σαφές ότι υπήρχε ο δρόμος στο να φτιάξουμε μια πολύ μεγάλη independent εταιρεία από εκεί που ξεκινήσαμε. Ενώ στη Resolve νομίζω υπάρχει. Οπότε μπορούμε να το κάνουμε για τα επόμενα 10 χρόνια ίσως. Never now, αλλά...
Παναγιώτης: Και έχεις μιλήσει για ένα τέτοιο ορίζοντα. Νομίζω ότι έχεις πει ότι η Resolve είναι η τελευταία σου εταιρεία και θα κάτσεις 15 χρόνια.
Σπύρος: Ναι, όσο πάει, ναι.
Παναγιώτης: Όσο πάει. Και πηγαίνοντας λίγο και στη Resolve, θα υποθέσω ότι από τη Splunk δεν φεύγεις με την Resolve στο μυαλό σου, γιατί αν έχει κινητοποιήσει το exit της, το δικό σου exit, φεύγεις πάλι όπως και την προηγούμενη φορά, χωρίς να έχεις κάτι μπροστά σου.
Σπύρος: Η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα δύο χρόνια δεν σκεφτόμουν να κάνω εταιρεία. Απλά μετά κατέληξα ότι εντάξει, ήμουν πολύ πιο χαρούμενος στο να φτιάχνω πράγματα, ήμουν πολύ πιο χαρούμενος στο να έχω control στη κουλτούρα της ομάδας, ποια είναι η ομάδα κτλ. Το οποίο σε μια μεγάλη εταιρεία δεν έχεις τόσο πολύ control. Οπότε τελικά μετά τον τρίτο χρόνο αποφάσισα ότι θα φύγω. Μου πήρε ένα χρόνο τελικά να φύγω και αποφάσισα ότι αν θα κάνω κάτι, θα κάνω πάλι την δικιά μου εταιρεία. Παραιτήθηκα τελικά και εγώ και ο Μάγιανγκ και ξεκινήσαμε το brainstorming και ουσιαστικά μέσα σε έξι μήνες καταλήξαμε με την ιδέα της Resolve.
Παναγιώτης: Και είμαστε στο '23-'24 τώρα, έτσι;
Σπύρος: Πρακτικά η Resolve ξεκίνησε αρχές του '24.
Παναγιώτης: Αρχές του '24.
Σπύρος: Ένα τελείως διαφορετικό σκηνικό. Φαντάζομαι το βιώνεις, είσαι κατ' αρχάς πλέον και στο επίκεντρό του. Είσαι στο Σαν Φρανσίσκο, έχεις μια από τις πιο δυνατές και γρήγορα αναπτυσσόμενες AI εταιρείες και backed από τους most prolific AI investors του κόσμου. Οπότε είσαι στο επίκεντρο αυτού και θέλω να συζητήσουμε πολλά γύρω από αυτό. Θέλω να μας πεις τι κάνει η Resolve, να καταλάβουμε τι συμβαίνει με το AI αυτή τη στιγμή, να μας δώσεις λίγο τον παλμό του SF. Όλα μαζί.
Σπύρος: Ναι, και έχοντας περάσει και από μέσα από το COVID, το οποίο η Splunk από in-person εταιρεία κατέληξε να είναι full remote. Και για μένα, να σου πω την αλήθεια στο τέλος δεν μου άρεσε καθόλου το να δουλεύω remote, να δουλεύω από το σπίτι και πίστευα ότι και επίσης ήταν πολύ πιο δύσκολο το innovation και πολύ πιο δύσκολο το να φτιάξεις trust, να υπάρξει εμπιστοσύνη μεταξύ των ανθρώπων που δουλεύουν μαζί.
Παναγιώτης: Αλλά πιστεύεις στο in-person.
Σπύρος: Ναι, οπότε ξεκινώντας τη Resolve, το bet το δικό μας είναι ότι το software engineering θα αλλάξει μέσα από το AI, το οποίο τελικά έχουμε δει ότι έχει συμβεί σε μεγάλο βαθμό ήδη. Και ότι μπορούμε να φτιάξουμε με AI agents ουσιαστικά που να κάνουν τη δουλειά των ανθρώπων. Και μάλιστα στο software engineering, το δικό μας thesis ήταν ότι μπορούμε να ξεκινήσουμε από πολλές από τις δουλειές που κάνει ένα software engineer που είναι λιγότερο ευχάριστες. Το να είσαι on call και πολλές φορές να ξυπνάς στη μέση της νύχτας γιατί κάτι πάει στραβά και πρέπει να δεις πώς θα το φτιάξεις. Εγώ και ο Μάγιανγκ ξεκινάμε κάνοντας self-fund την εταιρεία, χωρίς να πάρουμε χρήματα από κάποιον άλλον. Πείθουμε και κάποιους από τους ανθρώπους που έχουμε δουλέψει από την Omnition. Ουσιαστικά οι πρώτοι τέσσερις άνθρωποι στην Resolve είμαι εγώ, ο Μάγιανγκ και δύο από τους early engineers που είχαμε στην Omnition. Ο ένας μάλιστα από αυτούς, εγώ, ο Μάγιανγκ και αυτός που δουλεύουμε μαζί από το 2012. Κάνουμε self-fund και ουσιαστικά αυτό που βλέπουμε είναι ότι πάρα πολύ γρήγορα ότι η ζήτηση, το demand για αυτό που φτιάχνουμε είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι περιμένουμε και εμείς. Οπότε καταλήγουμε να κάνουμε ένα seed round πέρσι το καλοκαίρι, 35 εκατομμύρια από την Greylock.
Παναγιώτης: Μόνο;
Σπύρος: Κοίτα, πλέον experienced founders και ένα market το οποίο αλλάζει πάρα πολύ γρήγορα, αυτά τα δύο...
Παναγιώτης: Ήταν mind-blowing. Έχουν εν τω μεταξύ, από τη στιγμή που το ανακοινώσατε, έχουν βγει και κάνα δυο ακόμα seed rounds και κάποιο έχει φτάσει και 100. Αλλά μιλάμε για νούμερα τα οποία ούτε να τα φανταστούμε κάποτε. Που τα seed rounds ήταν 200-300 χιλιάδες ευρώ κάποτε. 34 εκατομμύρια backed από την Greylock. 35 εκατομμύρια backed από την Greylock που είναι ο Reid Hoffman που είναι και Endeavor Global Board Member. Ίσως ο νούμερο ένα investor στο AI globally. Εγώ αναρωτιέμαι λίγο πώς βλέπεις όλο αυτό το pace και όλο αυτό το το γρήγορο ρυθμό. Αλλάζει το σκηνικό για ένα founder;
Σπύρος: Κοίτα, καταρχάς εγώ δεν πιστεύω ότι το να πάρεις μεγάλη επένδυση βελτιώνει κατά κάποιον τρόπο τις προοπτικές του να πετύχεις. Προφανώς είναι απαραίτητο στην περίπτωσή μας και στο AI, αλλά ξέρεις είναι και risky. Δηλαδή ένα λάθος που κάνουν πολλές φορές νομίζω οι founders είναι ότι πιστεύουν ότι η επιτυχία είναι το να σηκώσεις χρήματα. Στην πραγματικότητα δεν είναι επιτυχία και αν μάλιστα άμα το κάνεις και celebrate, νομίζω είναι και το λάθος πράγμα. Επιτυχία έρχεται από το να φτιάξεις ένα χρήσιμο προϊόν που θέλουν να το χρησιμοποιούν οι users. Τώρα στην περίπτωσή μας ο λόγος που αποφασίσαμε να το κάνουμε είναι ότι καταλάβαμε ότι αυτό που φτιάχνουμε μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο. Όλο το stack θα αλλάξει από το AI. Δηλαδή, πριν από λίγες μέρες ο Mark Andreessen είπε σε ένα interview ότι "Our thesis is that everythink all the incumbents are going to get nuked and everything is going to be replaced." Αυτό είδαμε και εμείς ουσιαστικά από πέρσι και αποφασίσαμε ότι όλα θα ξαναγραφτούν στην πραγματικότητα με AI και ίσως το software engineering να είναι και ο πρώτος τομέας στον οποίο θα γίνει σε scale γιατί είναι τα προβλήματα που λύνουμε μόνοι μας. Οπότε αποφασίσαμε ότι έχει νόημα να πάρουμε ένα μεγάλο round γιατί πρέπει να κινηθούμε πάρα πολύ γρήγορα. Αλλά αυτό το κάνει και δύσκολο, δεν το κάνει εύκολο.
Παναγιώτης: Έχω στο μυαλό μου πολύ έντονο το γεγονός ότι θέλεις να δουλεύεις με ανθρώπους, θέλεις να χτίζεις ομάδες με ταλαντούχους ανθρώπους και έχω την αίσθηση ότι αυτή τη στιγμή το έχεις πάει σε άλλο level. Οπότε θα ήθελα να μας μιλήσεις λίγο για τη στρατηγική που έχεις ακολουθήσει τώρα στο χτίσιμο.
Σπύρος: Ναι, κοίτα, καταρχάς, μετά από όλες αυτές τις εμπειρίες, αυτό που καταλαβαίνεις είναι ότι το να φτιάξεις κάτι πολύ χρήσιμο και πολύ ενδιαφέρον και και μια καλή εταιρεία ο κύριος παράγοντας είναι οι άνθρωποι. Οπότε όντως και εγώ και ο Μάγιανγκ αφιερώσαμε. Περνάω τον περισσότερό μου χρόνο σε αυτό το πράγμα στο recruiting. Και προφανώς κατέληξα ότι η εταιρεία θα είναι όσο καλοί είναι οι άνθρωποι που τη φτιάχνουν κατά κάποιο τρόπο. Και να σου πω την αλήθεια και στο AI είναι ακόμα πιο σημαντικό γιατί δεν υπάρχει blueprint για αυτό που φτιάχνουμε. Είναι you have to figure things out from first principles. Οτιδήποτε φτιάχνουμε, ας πούμε, ουσιαστικά φτιάχνεται για πρώτη φορά. Οπότε οι άνθρωποι είναι αυτοί που θα επηρεάσουν το το outcome εδώ. Εμείς καταλήξαμε να έχουμε κάποια principles τα οποία ακολουθούμε. Καταρχάς, δουλεύουμε στο γραφείο πέντε μέρες την εβδομάδα στο Σαν Φρανσίσκο. Το οποίο, εντάξει, για πολλούς ανθρώπους δεν είναι ιδανικό, αλλά κατά κάποιο τρόπο μπορεί να είναι και ένα καλό φίλτρο για τους ανθρώπους που θέλουν να δουλεύουν στο γραφείο. Πιστεύουν ότι είναι καλύτερα να είσαι in person. Δημιουργεί πολύ μεγαλύτερη εμπιστοσύνη μεταξύ των ανθρώπων. Κινείσαι πάρα πολύ πιο γρήγορα. Νομίζω είναι πιο εύκολο να λύνεις προβλήματα, δύσκολα προβλήματα, γιατί ξέρεις, μπορεί να δεις κάποιον που δουλεύεις μαζί του οποιαδήποτε στιγμή της μέρας και να συζητήσεις κάτι. Δεν χρειάζεται να κάνεις schedule ένα meeting. Από τη στιγμή που ξεκινήσαμε την εταιρεία και ήταν η τέταρτη εταιρεία για μένα και η δεύτερη μαζί με το Μάγιανγκ, θέλαμε να λύσουμε ένα πρόβλημα που είναι δύσκολο και σημαντικό κατά κάποιο τρόπο. Και αυτό είναι ίσως περίεργο στο να πείσεις και άλλους ανθρώπους που είναι έξυπνοι στο να δουλέψουν μαζί σου. Οπότε με τη Resolve έχουμε αυτό το συνδυασμό. Ένα δύσκολο πρόβλημα τεχνικά, ένα market που είναι πολύ μεγάλο, μια στιγμή στην εξέλιξη της τεχνολογίας που επιτρέπει ουσιαστικά να ξανασκεφτούμε πολλά από τα εργαλεία και την τεχνολογία που έχουμε. Οπότε όλα αυτά μας φέραν σε ένα right place at the right time κατά κάποιο τρόπο.
Παναγιώτης: Ναι, και καταλαβαίνω τώρα γιατί νιώθεις την ανάγκη να είσαι και στις συνεντεύξεις αυτές, ή να έχεις πολύ μεγάλο χώρο κομμάτι της δουλειάς σου focus σε αυτό, γιατί ο καλύτερος άνθρωπος για να πουλήσεις την αποστολή, ή ο άνθρωπος που θα σε πείσει για την αποστολή είναι ο founder.
Σπύρος: Προφανώς, ναι, και αν οι founders δεν μπορούν να πείσουν τους ανθρώπους να κάνουν join ή οποιοδήποτε να εμπιστευθεί την εταιρεία, κανείς άλλος δεν μπορεί να το κάνει.
Παναγιώτης: Είναι η αποστολή και το ότι προσπαθεί να λύσει η εταιρεία κομμάτι του value proposition και τελικά αυτό που βοηθάει τους ανθρώπους να πάρουν επιλογή να κάνουν join;
Σπύρος: Ναι, σίγουρα, επειδή η Resolve φτιάχνει ουσιαστικά AI για software engineers, είναι λίγο πιο εύκολο να πείσεις άλλους software engineers να κάνουν join, γιατί καταλαβαίνουν το πρόβλημα, καταλαβαίνουν το impact.
Kαι εμείς έχουμε πείσει αρκετούς ανθρώπους που ποτέ δεν δούλευαν σε enterprise software. Γενικά οι καλύτεροι μηχανικοί πάντα ουσιαστικά θα πηγαίνανε σε κάποια consumer εταιρεία, σαν την Google, σαν την Meta. Για πρώτη φορά εγώ βλέπω ότι μπορούμε να πείσουμε ανθρώπους που έχουν ένα τέτοιο background, δουλεύουν σε AI σε μια από αυτές τις εταιρείες, να έρθουν να κάνουν join μια enterprise company, γιατί ουσιαστικά στο μεσοπρόθεσμα νομίζω το impact που θα έχει το AI σε enterprise εταιρείες, όπου παίρνουμε ένα ρόλο όπως αυτό του software engineer ή του site reliability engineer και μπορούμε ουσιαστικά να κάνουμε automate μεγάλο κομμάτι από τη δουλειά τους, και να επιταχύνουμε την τεχνολογία, να επιταχύνουμε ουσιαστικά το πόσο γρήγορα φτιάχνουμε software και λύνουμε προβλήματα. Και για μένα αυτό, δηλαδή αν εγώ σκεφτώ ποιο είναι το impact του AI, πολλές φορές στο Σαν Φρανσίσκο, στην τεχνολογία γενικά συζητάμε, α, ξέρω εγώ, οι software engineers, θα υπάρχουν λιγότεροι software engineers, το AI θα κάνει replace πολλές από τις δουλειές; Μπορεί να συμβεί, αλλά για μένα αυτά είναι, ξέρεις, first world problems. Στην πραγματικότητα, αυτό που εγώ πιστεύω θα κάνει το AI είναι ότι θα επιταχύνει την τεχνολογική ανάπτυξη και θα καταφέρουμε να λύσουμε προβλήματα που είναι πολύ δύσκολα, που μπορεί να έχουν impact σε εμάς, σε ένα σωρό άλλους τομείς, ξέρεις, υγεία, ή access σε services τα οποία δεν μπορούμε να σκεφτόμαστε, εμείς που είμαστε στο Σαν Φρανσίσκο ή στην Αθήνα, ποιο είναι το αν έχουμε κάποιο μειονέκτημα. Σκέψου ανθρώπους που μπορεί να ζουν κάπου σε ένα μέρος του πλανήτη που ποτέ δεν έχουν δει γιατρό στη ζωή τους και ξαφνικά μέσω AI μπορεί να έχουν κάποιον που να τους δίνει ουσιαστικά μια διάγνωση που δεν θα μπορούσαν να την έχουν πριν.
Παναγιώτης: Την ίδια στιγμή όμως και καταλαβαίνω ότι το mission, ναι, και η αποστολή και τι προσπαθούμε να λύσουμε, την ίδια στιγμή όμως επειδή αυτό συμβαίνει καθολικά σε όλα τα industries, έτσι, το AI είναι πλέον μια πλατφόρμα που κάνει apply παντού. Και βλέπουμε ο Zuckerberg και η Meta που κάνει πλέον, δίνει sign-off bonuses τα οποία είναι αθλητές σε level τέτοια. Σας έχει επηρεάσει; Πώς; Ή υπάρχει ακόμα από τα πολλά layoffs που έχουν γίνει, υπάρχει abundance από ταλέντο ακόμα; Γιατί υπάρχει αυτό το inflection;
Σπύρος: Κατ' αρχάς νομίζω είναι αυτή τη στιγμή είναι πολύ πιο δύσκολο αν είσαι software engineer να βρεις δουλειά.
Δηλαδή τώρα αυτό που λέμε με τα sign-off bonus κτλ. είναι outliers, είναι άνθρωποι που ουσιαστικά είναι the world's experts στο να φτιάχνουν AI μοντέλα. Στην πραγματικότητα, και το γνωρίζω, το βλέπω και ο ίδιος ότι πολλά παιδιά που μόλις αποφοιτούν και από πολύ καλά πανεπιστήμια έχουν δυσκολία να βρουν δουλειά. Γιατί το demand για software engineering στην πραγματικότητα έχει πέσει κάπως. Βέβαια οι άνθρωποι που εμείς προσπαθούμε να προσελκύσουμε είναι AI experts πολλές φορές και είναι πάρα πάρα πολύ competitive. Και όντως βλέπουμε τρελούς μισθούς. Αυτό που έχω καταλήξει να κάνω είναι ότι εγώ πιστεύω ότι αυτό που προσφέρει η Resolve και μια startup σαν τη Resolve είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που προσφέρει μια μεγάλη εταιρεία σαν τη Meta, ή τη Microsoft, ή τη Google. Καμιά φορά είναι λίγο πιο απλό και εύκολο. Προφανώς τα χρήματα επηρεάζουν τους πάντες, αλλά αν το να πας να δουλέψεις σε μια μεγάλη εταιρεία σαν τη Meta ή σαν τη Microsoft, ουσιαστικά δεν έχεις και πολύ ελευθερία στο τι θα κάνεις και δεν έχεις και πολύ ελευθερία στο πόσο γρήγορα θα κινηθείς. Και ουσιαστικά είσαι πάντα έρμαιο κάποιου άλλου στο τι θα δουλέψεις και τι θα γίνει. Το πλεονέκτημα που σου δίνει σε μια εταιρεία σαν τη Resolve είναι ότι μπορεί να κινηθείς πολύ πιο γρήγορα, μπορεί να you bet on yourself κατά κάποιο τρόπο. Δηλαδή προσλάβαμε πρόσφατα κάποιον πολύ senior άνθρωπο που είχε κάποια τεράστια offers και ουσιαστικά αυτό που του είπα είναι ότι το να πας σε μια από αυτές τις μεγάλες εταιρείες, ξέρεις, η δουλειά σου μπορεί να είναι ενδιαφέρουσα, αλλά στην πραγματικότητα αυτή η εταιρεία θα είναι το ίδιο πετυχημένη είτε πας είτε δεν πας. Στην πραγματικότητα δεν θα αλλάξει κάτι με έναν άνθρωπο. Ενώ το να έρθεις στη Resolve μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στο outcome της εταιρείας και νομίζω αυτό είναι πολύ ευχάριστο αν θες να κάνεις bet στον εαυτό σου. Είναι πολύ satisfying κατά κάποιο τρόπο να ξέρεις ότι η εταιρεία πέτυχε εξαιτίας μου.
Παναγιώτης: Λίγο πιο τεχνικά, stock options, ποια είναι η άποψή σου, πώς το χρησιμοποιείς; Κάτι που πιστεύω πρέπει να ακούγεται πολύ.
Σπύρος: Γενικά πιστεύω πάρα πολύ στη διαφάνεια στην εταιρεία. Και εσωτερικά και εξωτερικά κατά κάποιο τρόπο. Πιστεύω πολλοί founders, πριν σου πω για τα stock options, κάνουν το λάθος ότι προσπαθούν να προστατεύσουν τους ανθρώπους που πείθουν να έρθουν στην εταιρεία, αποκρύπτοντας κατά κάποιο τρόπο όλες τις δυσκολίες. Στην πραγματικότητα αυτό είναι κακό γιατί, δεν βοηθάμε το trust και δεύτερον αν δεν ξέρουν όλοι ποιες είναι οι δυσκολίες δεν θα δουλέψουν στο να βρουν λύσεις. Και όταν συμβεί κάτι πολύ δύσκολο, όλοι θα πανικοβληθούν γιατί θα είναι πολύ ξαφνικό. Οπότε εγώ πιστεύω πάρα πολύ στο transparency. Και ισχύει αυτό και για μετοχές. Δηλαδή, όταν κάνουμε κάποια offers σε κάποιον, πάντοτε τους λέμε τι ποσοστό της εταιρείας αντιπροσωπεύει. Και μάλιστα αυτή τη στιγμή επιτρέπουμε σε όλους όσους κάνουν join να κάνουν αυτό που λέμε early exercise στις μετοχές τους. Οπότε μπορούν να μετατρέψουν τα options σε stocks, σε μετοχές. Και ο τρόπος που δουλεύει το vesting γίνεται reverse. Δηλαδή πάλι είναι τέσσερα χρόνια, αλλά ουσιαστικά αυτό που λέμε είναι ότι αν φύγεις στα δύο, η εταιρεία έχει το δικαίωμα να αγοράσει πίσω τις μετοχές στην τιμή που πλήρωσες, η οποία είναι πάρα πολύ χαμηλή αυτή τη στιγμή ακόμα. Και αυτό βοηθάει γιατί παίρνεις ουσιαστικά αν έχεις κάποιο exit στο μέλλον, έχεις long-term capital gains αντί για εισόδημα. Και επίσης κάτι που το οποίο ισχύει στην Αμερική, επειδή η εταιρεία έχει λιγότερο από 50 εκατομμύρια σε assets, ουσιαστικά έχουμε σηκώσει λιγότερο από 50 εκατομμύρια, θεωρούμαστε qualified small business, το οποίο έχει κάποια άλλα extra benefits οι μετοχές αν είσαι μέτοχος. Και συνήθως αυτά τα benefits είναι μόνο για founders και investors. Γιατί οι employees έχουν μόνο options, δεν έχουν stock.
Παναγιώτης: Ναι, σωστά.
Σπύρος: Και εμείς θεωρούμε ότι εφόσον κάποιος παίρνει το ρίσκο και έρχεται στην εταιρεία αυτή τη στιγμή, πρέπει να έχει και όλο το upside.
Παναγιώτης: Είναι οι experts στο AI οι καινούργιοι stars του κόσμου. Δηλαδή είδα πολλά άρθρα που σχολιάζουν και αντιπαραβάλλουν τα sign-up bonuses που δίνει αυτή τη στιγμή ο Zuckerberg με μισθούς Ronaldo και Αντεντοκούμπο.
Σπύρος: Τελικά, η τεχνητή νοημοσύνη, αυτό που λέμε, το πλεονέκτημα που έχει είναι ότι θα αλλάξει τις ζωές μας προς το καλύτερο. Δηλαδή, άμα δεις ιστορικά, αυτό που άλλαξε το επίπεδο ζωής των ανθρώπων ήταν τεχνολογική ανάπτυξη. Δεν είναι κάτι άλλο. Και νομίζω το AI είναι ένα από τα μεγαλύτερες ίσως ευκαιρίες που έχουμε, ουσιαστικά να δημιουργήσουμε, να αλλάξουμε τις ζωές των ανθρώπων προς το καλύτερο.
Παναγιώτης: Ποια είναι η άποψή σου για τον αντίκτυπο που θα έχει η τεχνητή νοημοσύνη στην δημιουργικότητα και στην καινοτομία;
Σπύρος: Εγώ πιστεύω ότι τα μοντέλα και ουσιαστικά το infrastructure για AI θα είναι παντού και θα είναι και πολύ προσβάσιμο και θα είναι και πολύ φθηνό.
Ναι, μάλλον κάποιες μεγάλες εταιρείες θα είναι αυτές που το παρέχουν, αλλά είναι σχεδόν, σαν το ίντερνετ, τον ηλεκτρισμό. Και θα το intelligence θα καταλήξει να είναι πάρα πολύ φθηνό και πολύ προσβάσιμο. Οπότε για μένα ναι μεν κάποιες μεγάλες εταιρείες μπορούν να είναι ακόμα πιο πετυχημένες, αλλά πιστεύω στην πραγματικότητα το κάνει πολύ πιο προσβάσιμο για πολύ περισσότερο κόσμο να μπορεί να φτιάξει κάτι καινούριο και από οπουδήποτε στον πλανήτη.
Παναγιώτης: Κοιτώντας λίγο μπροστά για τα επόμενα χρόνια, αφενός μεν πού θα ήθελες εσείς να βρεθείτε; Γιατί έχεις δώσει και έναν ορίζοντα 10-15 χρόνια και σίγουρα ξέρω ότι έχεις και μεγάλες βλέψεις για το πού μπορεί να φτάσει αυτή η εταιρεία. Ποια είναι τα επόμενα μεγάλα στοιχήματα μπροστά σας;
Σπύρος: Κοίτα, για τη Resolve AI, ουσιαστικά, πιστεύω ότι είμαστε ακόμα στο 1% της τεχνολογίας για αυτό που φτιάχνουμε εμείς και αυτό που φτιάχνουν γενικότερα το industry. Εγώ πιστεύω ότι αν πετύχουμε, το πολύ σχεδόν όλη η δουλειά που κάνουμε σήμερα manually σαν software engineers θα γίνει automated και οι άνθρωποι θα υπάρχουν και ουσιαστικά θα κάνουν manage τους agents που θα κάνουν τη δουλειά. Και αν πετύχουμε, πιστεύω ότι το τεχνολογικό output που σαν ανθρωπότητα θα είναι 10x, 100x. Οπότε θα μπορούμε να λύσουμε πολύ περισσότερα προβλήματα πολύ πιο γρήγορα. Τώρα, τι σημαίνει για εμάς αυτό; Σημαίνει ότι θα θέλαμε να είμαστε η εταιρεία που έχει φτιάξει το Agentic AI for Software, η οποία έχει το πιο broad use, που έχει μεγαλώσει πάρα πολύ, που έχει πάρα πολύ impact στον κόσμο. Αλλά είναι πολύ δύσκολο να προβλέψεις και πώς θα γίνει αυτό, γιατί αλλάζουν τα πράγματα πάρα πολύ γρήγορα.
Παναγιώτης: Το pace είναι ασύλληπτο.
Σπύρος: Ασύλληπτο, ναι.
Παναγιώτης: Λοιπόν, νομίζω ότι είναι η πιο σωστή στιγμή να παίξουμε λίγο το παιχνίδι με τις κάρτες. Η κάθε κάρτα έχει μια λέξη και θα διαλέξεις μια κάρτα και θα μας δώσεις λίγο... Ωραία, τι λέει; Ρίσκο, καλά, εντάξει, ούτε να το... Δεν είναι στημένο, είναι άλλες κάρτες, λένε άλλα τέτοια. Αυτό που ζητάμε εδώ είναι να μας δώσει ο καλεσμένος μας το δικό του ορισμό της λέξης. Και έχει τύχει η λέξη ρίσκο. Οπότε, μίλησέ μας λίγο γι' αυτό.
Σπύρος: Νομίζω ότι χρωστάμε στον εαυτό μας να πάρουμε παραπάνω ρίσκο. Όσο πιο νωρίς το κάνουμε στη ζωή μας, όσο πιο νωρίς το κάνουμε στην καριέρα μας, τόσο πιο πολύ μαθαίνουμε να το κάνουμε καλύτερα. Δηλαδή, όταν είσαι στα 30 σου, στα 40 σου και έχεις παιδιά και έχεις ευθύνες, είναι πολύ πιο δύσκολο να πάρεις ρίσκο στην πραγματικότητα αν δεν έχεις βάλει τον εαυτό σου σε ένα σημείο να μπορεί να το κάνει.
Παναγιώτης: Είσαι πολλά χρόνια στην Αμερική, δηλαδή από τη στιγμή που πήγες να κάνεις το μεταπτυχιακό.
Σπύρος: 21 χρόνια.
Παναγιώτης: Και ξέρω ότι η οικογένειά σου, μας είπες πριν ότι είναι ακόμα στη Θεσσαλονίκη. Έρχεσαι τα καλοκαίρια.
Σπύρος: Ναι.
Παναγιώτης: Ξέρω πολύ καλά ότι είσαι mentor σε founders connected με άλλους Έλληνες founders. Είσαι γύρω από το οικοσύστημα πολύ γνωστός, αλλά και προσιτός στο οικοσύστημα αυτό. Και θα ήθελα να να μιλήσουμε για πέντε λεπτάκια για το πώς βλέπεις την Ελλάδα να αλλάζει; Πώς βλέπεις το οικοσύστημα; Πώς μας βλέπεις να πηγαίνουμε και ποια νομίζεις ότι είναι τα δυνατά χαρτιά της Ελλάδας πριν πάμε στα αδύναμα;
Σπύρος: Εγώ αισθάνομαι ότι έχω βοηθηθεί πάρα πολύ από ανθρώπους όλα αυτά τα χρόνια, είτε investors είτε mentors, όπως λες. Οπότε το βλέπω και λίγο - και νομίζω αυτό ισχύει πάρα πολύ ότι στην Αμερική - giving back. Δηλαδή, αν μπορείς να βοηθήσεις κάποιον, είναι σημαντικό να το κάνεις, όπως έχω βοηθηθεί και εγώ.
Παναγιώτης: Στην Endeavor μάλιστα το λέμε και μου αρέσει πολύ περισσότερο, paid forward.
Σπύρος: Ναι, ακριβώς.
Παναγιώτης: Το οποίο είναι και σπρώξτο μπροστά.
Σπύρος: Και είτε βοηθώντας κάποιον, είτε κάνοντας κάποια επένδυση σε κάποια startup κτλ. Επίσης εμένα οι καλύτεροι μου φίλοι είναι Έλληνες ακόμα, παρά ότι είμαι στην Αμερική τόσα χρόνια. Δεν είναι ότι δεν έχω Αμερικάνους φίλους, αλλά οι καλύτεροι μου φίλοι είναι Έλληνες.
Παναγιώτης: Ένας από αυτούς είναι και ο Αλέξανδρος Χατζηελευθερίου που είναι Endeavor entrepreneur, ο πρώτος από όλους.
Σπύρος: Ναι ο Αλέξανδρος είναι καλός μου φίλος και έχω και αρκετούς άλλους. Η αλήθεια είναι ότι αν είσαι founder και αντιμετωπίζεις όλες αυτές τις δυσκολίες, λίγοι άνθρωποι μπορούν να σε καταλάβουν, οπότε άλλοι founders. Εγώ έφυγα από την Ελλάδα το 2004, που ήταν ακόμα στις καλές μέρες, μετά ήρθαν οι δύσκολες μέρες, είναι τελείως διαφορετικό. Δηλαδή, πλέον μπορείς όντως να ξεκινήσεις μια εταιρεία στην Ελλάδα και να έχεις σχεδόν τις ίδιες προοπτικές που έχει οποιοσδήποτε άλλος, σίγουρα στη Δυτική Ευρώπη και ίσως ακόμα και στην Αμερική. Δηλαδή, είναι πολύ πιο απλό. Υπάρχει το know-how, υπάρχει access σε χρήματα, σε επενδύσεις. Νομίζω οι άνθρωποι ξέρουν τι να κάνουν και πλέον ακόμα υπάρχει και οικοσύστημα ίσως στην Ελλάδα. Δηλαδή, επειδή έχουν υπάρξει αρκετές εταιρείες που είτε κάνανε ένα exit είτε μεγαλώσανε αρκετά, πλέον υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που έχουν δει.
Παναγιώτης: Υπάρχει trust.
Σπύρος: Και πώς έχουν δει, πώς είναι. Δηλαδή, ένα πλεονέκτημα που έχει η Silicon Valley είναι ότι στην πραγματικότητα υπάρχουν γενιές και γενιές ανθρώπων που έχουν δει εταιρείες, που έχουν δουλέψει σε εταιρείες, οπότε υπάρχει αυτό το know-how κατά κάποιο τρόπο που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο. Και νομίζω σιγά σιγά φτιάχνεται ένα αντίστοιχο know-how και στην Αμερική. Συγγνώμη και στην Αθήνα.
Παναγιώτης: Και στην Αθήνα. Βλέπεις κάποια strong selling points, κάποια competitive advantages στην Ελλάδα. Δηλαδή, εγώ όταν βγαίνω και μιλάω ή αν πρέπει να μιλήσω κάπου για την Ελλάδα, λέω έχουμε world class, σε outlier level, AI researchers, cryptographers, βιολόγους. Δηλαδή ξέρω ότι υπάρχουν κάποια πολύ δυνατά selling points της Ελλάδας, αλλά αναρωτιέμαι εσύ που είσαι από την άλλη πλευρά, δηλαδή εκεί που είναι όντως το επίκεντρο, αν ισχύουν αυτά ή αν το υπερπουλάμε;
Σπύρος: Κοίτα μπορούμε να το δούμε λίγο με στοιχεία. Ας πάρουμε την ακαδημία στην Αμερική. Η Ελλάδα είναι δεύτερη χώρα per capita σε ακαδημαϊκούς στην Αμερική μετά το Ισραήλ. Ναι, νομίζω υπάρχει αυτό. Και πάντα οι Έλληνες είχαμε την εκπαίδευση σαν προτεραιότητα. Οπότε έχουμε νομίζω αρκετό κόσμο που είναι πολύ καλός σε αυτό που κάνει. Πολλοί από αυτούς δεν ζουν στην Ελλάδα βέβαια, ζουν στο εξωτερικό. Αλλά, ξέρεις, η Ελλάδα είναι και ίσως η πιο ωραία χώρα του πλανήτη για να ζεις. Οπότε ακόμα και αυτό είναι ένα πλεονέκτημα. Και φαντάζομαι και πάντα και εγώ προσωπικά και πολλοί άνθρωποι που ξέρω που είναι στην Αμερική, θα θέλαμε να ζούσαμε στην Ελλάδα αν είχαμε τον τρόπο, η professional life του να είναι όσο καλή είναι η προσωπική μας ζωή στην Ελλάδα. Αλλά όντως, εγώ πιστεύω ότι είναι πολύ πιο απλό και πολύ πιο εύκολο και έχουμε και πλεονεκτήματα σαν χώρα το να φτιάξεις μια startup από την Ελλάδα.
Ποιο είναι το όφελος της χώρας; Εγώ θα σου έλεγα, είναι προς το όφελος του καθένα προσωπικά να κάνει κάτι τέτοιο. Είναι πολύ καλύτερο path πλέον να πάρει κάποιος, παρότι μπορεί να είσαι στην Ελλάδα, μπορεί να έχει τελειώσει το πανεπιστήμιο, το να πάρεις κάποιο ρίσκο και είτε να προσπαθείς να φτιάξεις εταιρεία είτε να δουλέψεις remotely για μια εταιρεία τεχνολογίας. Δηλαδή, άσχετα από το τι είναι καλό ή δεν είναι καλό για τη χώρα, εγώ πιστεύω είναι πολύ καλό για τον καθένα προσωπικά.
Παναγιώτης: Κοιτώντας λίγο μπροστά τα επόμενα χρόνια και μιλώντας για την τεχνητή νοημοσύνη και οτιδήποτε άλλο χτίζεται γύρω και πάνω στην τεχνητή νοημοσύνη, υπάρχουν κάποιες προβλέψεις, κάποια πράγματα που περιμένεις, κάποια πράγματα που σε φοβίζουν, που θα ήθελες να να έχουμε στο μυαλό μας;
Σπύρος: Καταρχάς, ο τρόπος που δουλεύουμε, είμαστε ακόμα στην αρχή, θα αλλάξει πάρα πολύ. Δηλαδή, ουσιαστικά η τεχνητή νοημοσύνη θα κάνει πολλές δουλειές που κάνουν άνθρωποι σήμερα και οι άνθρωποι ουσιαστικά θα εργάζονται σε ένα υψηλότερο επίπεδο κατά κάποιο τρόπο. Δηλαδή, το creativity ίσως και η δυνατότητα να μπορείς να κάνεις delegate σωστά είναι πολύ πιο σημαντικό. Πιστεύω επίσης ότι αν αυτό που λένε ότι you're not going to be replaced by AI, you're going to be replaced by somebody who's using AI. Πιστεύω ότι το το impact τελικά στον κόσμο θα είναι πολύ θετικό. Και γενικά εγώ είμαι της άποψης ότι για πολλά προβλήματα που έχουμε σαν ανθρωπότητα, ο τρόπος να τα λύσουμε είναι ουσιαστικά περισσότερη τεχνολογία. Δεν είναι να κάνουμε slow down σε οτιδήποτε. Είτε είναι πληθυσμός στον πλανήτη, είτε είναι ενέργεια, είτε είναι ιατρική, οτιδήποτε. Πιστεύω η λύση δεν θα έρθει ποτέ από το να κάνουμε slow down. Θα έρθει από το να κάνουμε accelerate σαν ανθρωπότητα. Και η τεχνολογία είναι μάλλον ο πιο σημαντικός τρόπος να το κάνουμε.
Παναγιώτης: Θα πάμε τώρα στο ένα τελευταίο κομμάτι που είναι γρήγορες ερωτήσεις για να καταλάβουμε ίσως δύο-τρία πραγματάκια που μας λείπουν από την προσωπικότητά σου. Είσαι του βιβλίου ή του podcast;
Σπύρος: Νομίζω podcast ιδιαίτερα αυτές τις μέρες.
Παναγιώτης: Είσαι πρωινός ή βραδινός τύπος;
Σπύρος: Και τα δύο.
Παναγιώτης: Άρα δεν κοιμάσαι.
Σπύρος: Αναγκαστικά. Κοίτα, παλιότερα ήμουν βραδινός, τώρα πλέον έχω γίνει και πρωινός.
Παναγιώτης: Καφές ή τσάι;
Σπύρος: Καφές.
Παναγιώτης: Αν μπορούσες να διαλέξεις ένα ιστορικό πρόσωπο για να φας μαζί του;
Σπύρος: Μάλλον κάποιος σύγχρονος άνθρωπος που θα ήθελα να γνωρίσω είναι ο Peter Thiel. Βρίσκω τις ιδέες του fascinating.
Παναγιώτης: Με ποια τεχνολογία δεν μπορείς να ζήσεις;
Σπύρος: Internet.
Παναγιώτης: Έχεις μια πόλη που είναι η αγαπημένη σου για επαγγελματικά κυρίως ταξίδια;
Σπύρος: Εντάξει, θεωρώ το Σαν Φρανσίσκο είναι το capital της τεχνολογίας. Μ' αρέσει πάρα πολύ η Νέα Υόρκη επίσης γιατί είναι πολύ ζωντανή πόλη, πολύ diverse. Μ' αρέσει και η Αθήνα πάρα πολύ. Και μάλιστα εγώ στην Αμερική λέω στους πάντες ότι αν έρθουν στην Ελλάδα πρέπει να περάσουν χρόνο στην Αθήνα και μάλιστα αν ξέρουν πού να πάνε να μην επισκεφτούν απλά τα τουριστικά μέρη είναι ίσως η πιο ωραία πόλη στην Ευρώπη.
Παναγιώτης: Έχεις ποτέ λάβει μια συμβουλή την οποία έχεις ξεχωρίσει και έχει γίνει quote πια;
Σπύρος: Κοίτα, μια συμβουλή κατά κάποιο τρόπο που έχω λάβει είναι ότι όταν σε στιγμές uncertainty δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι. Δηλαδή, πάντα όποτε δεν ήμουν σίγουρος γιατί πρέπει να κάνω, ξέρεις, αν του δώσω αρκετό χρόνο μετά από λίγο νομίζω, μου έρχεται. Και πολλές φορές το λέω και σε άλλους αυτό ότι you'll know what you have to do.
Παναγιώτης: Εάν δεν ήσουν founder, τι πιστεύεις υπάρχει κάποια άλλη καριέρα που θα μπορούσε να έχεις ακολουθήσει;
Σπύρος: Εγώ θεωρώ ότι και ίσως θαυμάζω ανθρώπους που είναι builders, που έχουν φτιάξει πράγματα στη ζωή τους. Ξέρω εγώ, τον Elon Musk, σε αντίθεση με κάποιον άλλο που μπορεί να έχει αντίστοιχα χρήματα και να το έχει κάνει γιατί είναι στο finance. Jeff Bezos, την Amazon ή οτιδήποτε. Αυτούς τους ανθρώπους τους θαυμάζω πολύ περισσότερο από άλλους ανθρώπους που είναι επιτυχημένοι χωρίς να έχουν φτιάξει κάτι.
Παναγιώτης: Τελευταία ερώτηση. Την έχουμε κάνει consistently τρία χρόνια τώρα σε όλους τους καλεσμένους μας. Τι πιστεύεις ότι κάνει έναν επιχειρηματία outlier;
Σπύρος: Είναι μάλλον διάφορα χαρακτηριστικά. Δυο-τρία που μπορώ να σκεφτώ είναι το persistence, να μην παραιτείσαι, να μην κάνεις give up, τη δυνατότητα να πάρεις ρίσκο και το τρίτο είναι το conviction, δηλαδή να μπορείς να πιστέψεις σε αυτό που φτιάχνεις πριν από οποιονδήποτε άλλο.
Παναγιώτης: Σπύρο, σε ευχαριστούμε πάρα πολύ.
Σπύρος: Εγώ ευχαριστώ.
Παναγιώτης: Να είσαι καλά.