Nova Credit: Nicky Goulimis uses technology to help thousands of US immigrants

Πήγα στο Στάνφορντ να κάνω το μεταπτυχιακό μου και πρέπει να πω ότι ήμουν από τους μόνους εκεί πέρα που δεν είχε κανένα ενδιαφέρον για startup και καμία ιδέα για αυτό. Απλώς μου άρεσε το Στάνφορντ. Κι όμως, εκεί πέρα κάπως ερωτεύτηκα με την ιδέα που εργαζόμαστε μαζί με τον co-founder μου. Μου άρεσε πάρα πολύ να φτιάχνω κάτι και όλα αυτά τα πράγματα κάπως έγιναν πολύ πιο γρήγορα από ό,τι τα περίμενα και τώρα είμαι στον κόσμο των startups.

Καλώς ήρθατε στο Outliers από την Endeavor Greece, το podcast αφιερωμένο στους επιχειρηματίες που μετασχηματίζουν ολόκληρες αγορές και αλλάζουν το αφήγημα της επιχειρηματικότητας. Κάθε εβδομάδα μιλάμε με τους ανθρώπους πίσω από τις πιο πετυχημένες startup σε Ελλάδα και εξωτερικό και μαθαίνουμε πώς σκέφτονται και πώς αξιολογούν ρίσκα και αποφάσεις. Μέσα από το δικό τους ταξίδι και τις ευκαιρίες που βλέπουν στον κλάδο τους, ανακαλύπτουμε τι κάνει έναν επιχειρηματία outlier. Είμαι ο Παναγιώτης Καραμπίνης, Διευθύνων Σύμβουλος της Endeavor Greece. Σε αυτό το επεισόδιο καλεσμένη μας είναι η Νίκη Γουλιμή, συνιδρύτρια και COO της Nova Credit, μια εταιρεία που έχει διευκολύνει τη ζωή χιλιάδων μεταναστών στην Αμερική δίνοντάς τους ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Στα μόλις πέντε χρόνια λειτουργίας της η εταιρεία έχει σηκώσει συνολικά $69.000.000 από επενδυτές όπως η Kleiner Perkins και η General Catalyst. Έχει συμπεριληφθεί συχνά στις λίστες με τις πιο καινοτόμες fintech εταιρείες στην Αμερική. Η Νίκη μάς μιλάει για το ξεκίνημα της Nova Credit στο Στάνφορντ και πώς μετέτρεψε μια πανεπιστημιακή εργασία στην εταιρεία που βλέπουμε σήμερα. Μοιράζεται τις σκέψεις της για τη σημασία των πολυπολιτισμικών ομάδων στις εταιρείες, αλλά και για τον απροσδόκητο τρόπο με τον οποίο προέκυψε η συνεργασία της με την American Express. Καλημέρα, Νίκη.

Καλημέρα, Παναγιώτη.

Σε ευχαριστούμε που είσαι μαζί μας.

Σε ευχαριστώ που με κάλεσες.

Θα ήθελες να πεις δυο λόγια για τη Nova Credit για το κοινό που δεν ξέρει την εταιρεία και την ιστορία του;

Η Nova Credit είναι ένα παγκόσμιο γραφείο πίστωσης. Αυτό που σημαίνει είναι ότι βοηθάμε τους καταναλωτές να μοιράζονται μαζί με τράπεζες, όπως την American Express, έναν από τους πελάτες μας, να μοιράζονται τα στοιχεία τους για να μπορούν να αποκτάνε δάνεια που αλλού θα τους απορρίπτανε. Κυρίως συγκεντρωνόμαστε πάνω στους μετανάστες που δεν έχουν στοιχεία όταν μετακομίζουν στην Αμερική και τους βοηθάμε να φέρουν τα στοιχεία τους για να μπορούν να αποκτήσουν δάνεια για σπουδές, για αυτοκίνητα, να ενοικιάσουν διαμερίσματα και τα λοιπά. Αρχίσαμε την εταιρεία πριν από τεσσερισήμισι χρόνια, σχεδόν πέντε τώρα. Μου φαίνονται σαν 25, αλλά ας δούμε. Είμαστε 60 άτομα στη Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο. Έχουμε σηκώσει $70.000.000 επενδύσεων και είμαστε σε μια φάση που μεγαλώνουμε.

Πολύ εντυπωσιακή πορεία και για πολύ μικρό διάστημα. Ποια ήταν τα αρχικά σου σχέδια για την επαγγελματική σου καριέρα;

Όταν ήμουν μικρή, ήθελα να ήμουν ηθοποιός. Δεν ξέρω αν είχα μεγάλο ταλέντο σε αυτό το πράγμα, αλλά μου άρεσε πολύ να έχω την προσοχή πάνω μου. Αλλά νομίζω πιο πρόσφατα, όταν είχα πάει στο Στάνφορντ, με ενδιέφερε πολύ η γεωργία και συνεχίζει να με ενδιαφέρει πολύ η γεωργία. Αυτό θα είναι ένα μελλοντικό πρότζεκτ εδώ στην Ελλάδα, αλλά πιστεύω ότι, κυρίως αν κοιτάξει κανείς τη φτώχια ανά τον κόσμο, οι φτωχοί άνθρωποι στον κόσμο είναι γεωργοί. Και υπάρχει πάρα πολλή εξέλιξη σε αυτό τον τομέα, αλλά δεν φτάνει σε αυτούς τους μικρογεωργούς. Είχα εργαστεί λίγο σε αυτό τον τομέα. Μου άρεσε ότι ήταν κάτι που το αισθάνεσαι με τα χέρια σου, το τρως όλη την ώρα και μας περιτριγυρίζει. Και κάποια στιγμή θα κάνω κάτι εκεί.

Έχουμε πολύ actech στην Ελλάδα και σίγουρα πολύ agriculture, οπότε it’s a nice project for Greece. Θα ήθελες, όμως, να πάμε ένα βήμα πιο πριν; Ξέρω ότι είσαι και η ίδια μετανάστρια. Είσαι Ελληνίδα. Έχεις γεννηθεί στην Αγγλία. Έχεις σπουδάσει στην Αγγλία. Έχεις σπουδάσει στην Αμερική και τώρα έχεις ξεκινήσει μία εταιρεία στην Αμερική. Θα ήταν ενδιαφέρον να ακούσουμε λίγο το στόρι σου.

Βεβαίως. Και πρέπει να πω ότι δεν είναι καθόλου ίσια γραμμή αυτά τα πράγματα, αλλά γεννήθηκα στην Αγγλία. Οι γονείς μου είναι Έλληνες, οπότε πάντοτε μιλούσαμε ελληνικά στο σπίτι και τώρα πρέπει να εξασκούμαι σωστά σε αυτό το podcast. Σας ευχαριστώ. Αποφοίτησα στη μέση της οικονομικής κρίσης, οπότε δούλεψα κυρίως για τράπεζες που ήταν σε φάση restructuring στην Ιρλανδία, στη Σκωτία, στην Ελβετία. Δούλεψα και σε international development και μετά πήγα στο Στάνφορντ να κάνω το μεταπτυχιακό μου και πρέπει να πω ότι ήμουν από τους μόνους εκεί πέρα που δεν είχε κανένα ενδιαφέρον για startup και καμία ιδέα για αυτό. Απλώς μου άρεσε το Στάνφορντ. Κι όμως, εκεί πέρα κάπως ερωτεύτηκα με την ιδέα που εργαζόμαστε μαζί με τον co-founder μου. Μου άρεσε πάρα πολύ να φτιάχνω κάτι και όλα αυτά τα πράγματα κάπως έγιναν πολύ πιο γρήγορα από ό,τι τα περίμενα και τώρα είμαι στον κόσμο των startups.

Εκεί γνωριστήκατε με τον co-founder σου στο Στάνφορντ.

Ναι, γνωριστήκαμε στο Στάνφορντ. Ήμασταν φίλοι και μετά κάναμε διάφορα πρότζεκτ μαζί. Ένα από τα πρότζεκτ που κάναμε είναι ότι οργανώσαμε ένα ταξίδι και πρόγραμμα που θα κάναμε για να καταλάβουμε την οικονομική ανάπτυξη στη Μογγολία. Κάναμε διάφορα παλαβά πράγματα μαζί. Δουλεύουμε πάρα πολύ καλά μαζί. Είμαστε πάρα πολύ καλοί φίλοι και από εκεί περνάμε καλά να συνεργαζόμαστε.

Και πώς προέκυψε η ιδέα της Nova Credit; Σας βοήθησε και το πανεπιστήμιο; Ήταν κάπως μέρος της ακαδημαϊκής σας πορείας να φτιάξετε κάποια εργασία; Πώς προκύπτει μια ομάδα ή μια παρέα συμφοιτητών να καταλήγει με μία εταιρεία;

Στο Στάνφορντ υπήρχανε διάφορα μαθήματα που ήταν «Για δουλέψετε σε κάποια startup, για μελετήστε ένα πρόβλημα». Και εμείς κοιτάξαμε πρώτα-πρώτα μέσα μας. Ποια προβλήματα έχουμε. Και εγώ που είχα μόλις έρθει στην Αμερική και είχα προσπαθήσει να νοικιάσω ένα διαμέρισμα και μου είπανε πρέπει να βάλεις έξι μήνες ενοίκιο μπροστά, επειδή δεν έχεις ιστορικό πιστώσεως για να ξέρουμε ότι διαχειρίζεσαι σωστά το διαμέρισμα. Προσπάθησα να πάρω ένα δάνειο για τις σπουδές μου στην Αμερική και τα επιτόκια ήταν παλαβά, επειδή πάλι δεν είχα ιστορικό πιστώσεως. Οπότε, κάπως το ξέραμε ότι υπήρχε αυτό το πρόβλημα. Στο Στάνφορντ υπάρχουν πάρα πολλοί φοιτητές που είναι ξένοι. Οπότε, το ξέραμε γύρω μας και αρχίσαμε να το σκαλίζουμε. Και αυτό που καταλάβαμε πάρα πολύ γρήγορα είναι ότι αυτό το πρόβλημα δεν είναι μόνο μερικοί φοιτητές εδώ και εκεί. Δεν είναι μερικοί άνθρωποι στην Καλιφόρνια. Είναι αληθινά ένα παγκόσμιο πρόβλημα που είναι ότι… ό,τι και να διαβάζουμε στα νέα, οι άνθρωποι μεταναστεύουν όλο και περισσότερο. Οπότε, σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο πολύ παγκόσμιος… που κυρίως αυτήν τη στιγμή στη μέση του COVID υπάρχουν άνθρωποι από μία χώρα που δουλεύουν σε μία άλλη χώρα για μία εταιρεία σε μία τρίτη χώρα, κι όμως το σύστημα το χρηματικό δεν είναι παγκόσμιο. Οπότε, αρχίσαμε να το φτιάχνουμε αυτό. Πρέπει να πω ότι το Στάνφορντ μάς βοήθησε πολύ, διότι η εταιρεία μας δεν είναι απλή και είναι κάτι που δουλεύουμε και μέσα σε πολλά νομικά συστήματα. Έχουμε να κάνουμε partnerships με γραφεία πιστώσεως σε όλο τον κόσμο, οπότε έχει αυτό το πολύ μπερδεμένο κομμάτι. Και μετά έχει και πάρα πολλή τεχνολογία, οπότε κάπως με το Στάνφορντ είχαμε το δώρο του χρόνου για να μπορούμε να μάθουμε πιο πολύ για αυτό το πλαίσιο, να επεξεργαστούμε λίγο διαφορετικές επιλογές στο πώς θα φτιάχναμε το προϊόν και κυρίως να δούμε πώς θα ήταν να δουλεύουμε μαζί. Νομίζω να ιδρύεις μια εταιρεία μαζί έχει τα καλά του, αλλά έχει και τα πολύ δύσκολά του και να μάθουμε ότι αληθινά εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον, ότι θέλουμε να χτίσουμε κάτι μαζί. Και έτσι, είμαι πολύ ευγνώμων. Ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι δεν αρχίζουν συνήθως εταιρείες σε ακαδημαϊκό πλαίσιο, αλλά νομίζω ότι ήταν μεγάλο δώρο, ότι είχαμε αυτό τον χρόνο για κάπως να το δοκιμάσουμε και να μορφωθούμε πιο πολύ πρώτα.

Οπότε, ξεκινήσατε την εταιρεία όσο ήσασταν ακόμα φοιτητές.

Υπογράψαμε τα χαρτιά όταν ήμασταν ακόμα φοιτητές και είχαμε και μερικούς μικρούς πελάτες, πολύ-πολύ μικρούς, όμως.

Έχει το Στάνφορντ κάποιο technology transfer right AP;

Προσπαθήσανε. Επειδή στο Στάνφορντ δημιουργούνται τόσες πολλές εταιρείες εκεί πέρα, γενικώς το υποστηρίζουνε.

Ποια είναι η στιγμή που καταλαβαίνεις εσύ και ο Μίσα, ο co-founder σου, ότι «Έχουμε κάτι το σπουδαίο εδώ. Έχουμε κάτι το οποίο μάλλον θα πάει καλά»;

Δεν ξέρω για το σπουδαίο, αλλά νομίζω το κύριο πράγμα που αναρωτιέσαι είναι το «Αυτό το πράγμα θα δουλέψει;» Ναι μεν, μπορείς να το ζωγραφίσεις αυτό σε ένα white board, αλλά άλλο πράγμα είναι η πραγματικότητα. Θυμάμαι μία στιγμή ήμουν διακοπές. Είχαμε μία εβδομάδα διακοπές ανάμεσα στο σχολείο και εγώ εκείνη τη στιγμή έκανα πολλή φάση business development και sales. Μιλούσα με τράπεζες, μιλούσα με credit unions, όποιος ήθελε, να καταλάβω να δω εάν κάποιος θα αγόραζε το προϊόν μας. Και είχα μία συζήτηση με ένα credit union. Τα credit unions είναι σαν τράπεζες, αλλά ανήκουνε στην κοινωνία, ας πούμε. Είχα μία συζήτηση που πήγε πάρα πολύ καλά και σκέφτηκα «Να. Αυτός είναι ένας πελάτης. Αυτοί είναι κάποιοι που το θέλουνε». Και μετά τους έστελνα email. Δεν μου απαντούσανε. Είχε περάσει ένας μήνας και κάπως είχα πει «Εντάξει, δεν υπάρχει. Ενθουσιαστήκαν λιγάκι, αλλά μετά δεν έγινε». Και ήμουν στο αυτοκίνητό μου και οδηγούσα σε αυτό το καταπληκτικό μέρος που έχει η Καλιφόρνια. Οδηγούσα προς το Biggs, ωραία ακτή μπροστά μου, κύματα και τα λοιπά και όλη την ώρα χτυπούσε το τηλέφωνό μου. Και όλη την ώρα το έκλεινα. Και σε μία στιγμή είπα «εντάξει» και πήγα και πάρκαρα στην άκρη του δρόμου και πήρα πίσω. Και ήταν ο CEO του credit union και μου έλεγε «Νίκη, όλη την ώρα προσπαθώ να συνεννοηθώ μαζί σου, αλλά δεν σε βρίσκω. Γιατί δεν μου απαντάς στα email μου;». Και άρχισα να κοιτάω και είδα ότι για κάποιον λόγο έμπαιναν τα δικά του email στο spam. Και ότι κάποιος ήθελε τόσο πολύ να συνεννοηθεί μαζί μου που με έπαιρνε τηλέφωνο ο ίδιος ο CEO που έχει χιλιάδες άλλα πράγματα να κάνει, κάπως εκείνη τη στιγμή άρχισα να λέω «Κάτι υπάρχει εδώ, πιστεύω». Αλλά νομίζω ότι το πράγμα είναι στα startup, δεν μπορεί να είναι κανείς σίγουρος ότι αυτό το πράγμα θα δουλέψει. Και νομίζω ότι αρχίσαμε με πάρα πολλές υποθέσεις. Υποθέτουμε ότι το κοινό είναι τόσο μεγάλο. Υποθέτουμε ότι αυτά τα στοιχεία είναι όντως predictive. Υποθέτουμε ότι οι τράπεζες θα θέλουν να τα αγοράσουν. Νομίζω ότι είναι λίγο πιο πολύ ένα leap of faith. Είναι στο τέλος που λες ότι «Πιστεύω εγώ ότι κάτι υπάρχει εδώ και θέλω να το δημιουργήσω».

Πάντως, το πρόβλημα ακούγεται πραγματικά μεγάλο και υπαρκτό. Σε έχω δει και έχουμε υπάρξει και σε συζητήσεις μαζί όπου μιλάς για τη Nova Credit. Τυχαίνει ο άνθρωπος ο οποίος είναι στην απέναντι καρέκλα να είναι κι αυτός μετανάστης στην Αμερική και να τραβάει τα μαλλιά του. Τα έχω δει. Οποιοσδήποτε ακούει το στόρι της Nova Credit έχει ζήσει ακριβώς την ίδια δυσκολία στο να βρει το credit score και να έχει access, να έχει πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα τα οποία εσείς παρέχετε. Γιατί δεν είχε λυθεί αυτό μέχρι στιγμής;

Το τραπεζικό σύστημα το ξέρει ότι υπάρχει αυτό το πρόβλημα. Και κάθε φορά που μιλάμε σε τράπεζες μας λένε «Ξέρετε, εγώ το προσπάθησα αυτό πριν από 40 χρόνια». Αλλά βασικά είναι ένα πρόβλημα, πρώτον, fragmentation, δηλαδή αν κοιτάξεις όλο τον κόσμο, η κάθε χώρα έχει ένα διαφορετικό γραφείο πίστωσης. Εδώ στην Ελλάδα είναι ο Τειρεσίας, στην Αγγλία είναι τα Equifax, Experian, TransUnion, στη Γαλλία έχουν το δικό τους, στην Κορέα έχουν το δικό τους, στην Κίνα έχουν το δικό τους, στην Αμερική έχουν τα τρία μεγάλα Equifax, TransUnion, Experian. Υπάρχουν αυτές οι τρεις μεγάλες εταιρείες, αλλά και αυτές έχουν η καθεμιά μια εικοσαριά χώρες και βασικά, αυτό σημαίνει ότι χρειάζεσαι κάποιον που να έρθει και να δουλέψει με όλα αυτά τα διαφορετικά γραφεία που είναι και αρκετά ανταγωνιστικά, η μία εταιρεία με την άλλη να τα συνδέσει όλα, να ενώσει τις τεχνολογίες και να κάνει ένα απόλυτο standardization από τα στοιχεία. Δηλαδή, πρώτα χρειάζεσαι πάρα πολύ business development και χρειάζεσαι να κάνεις business development με έναν τρόπο που είσαι ουδέτερος. Εμείς λέμε ότι είμαστε η Ελβετία των γραφείων πιστώσεως, ότι αυτό είναι το μόνο μοντέλο με το οποίο μπορούμε να δουλέψουμε με όλους. Και δεύτερον, θέλει πάρα πολύ investment σε τεχνολογία, να κάνεις τα στοιχεία standard και τα λοιπά, να μπορούν να τα δέχονται. Η μία τράπεζα να λέει «Δεν θα χειριστώ 194 διαφορετικά τύπου στοιχεία ανά τον κόσμο. Θα έχω ένα πράγμα που το καταλαβαίνω που είναι και νόμιμο και μπορώ να το χρησιμοποιήσω αύριο».

Πώς καταφέρνει κάποιος να φέρει όλα αυτά τα credit bureaus που μου ακούγονται δυσκίνητα, μου ακούγονται γραφειοκρατικά και μάλιστα, για ποιον λόγο; Ποιο είναι το όφελος για αυτούς;

Ναι. Και θα έλεγα κιόλας όχι μόνο είναι δύσκολα να συνεργαστεί κανείς με αυτά επειδή είναι μεγάλες εταιρείες και τα λοιπά, αλλά κιόλας είχαμε, αρχικώς, το λεγόμενο το chicken and egg πρόβλημα, το αυγό και η κότα. Πώς το λένε;

Αυγό και κότα.

Αυγό και κότα, να το. Ξέρεις, για να θέλουν αυτά τα credit bureaus, τα γραφεία πιστώσεως να δουλέψουνε μαζί μας, θέλουν να ξέρουν ότι υπάρχει ζήτηση, να υπάρχει μία τράπεζα στην Αμερική που πρόκειται να τα χρησιμοποιήσει αυτά τα στοιχεία. Και από την άλλη μεριά, για να δουλέψει μαζί σου η τράπεζα στην Αμερική σου λέει «Θέλω να έχεις, να ξέρω ότι έχεις ήδη στοιχεία από πολλές χώρες για να μπορώ να συνεργαστώ μαζί σου». Οπότε, δεν έχεις καθαρά από πού να αρχίσεις. Νομίζω ότι, όσον αφορά αυτά τα γραφεία πιστώσεως, νομίζω ότι τους προσφέρουμε τρία πράγμα. Το πρώτο πράγμα που τους λέμε «Πρώτον, θα πουλάτε τα στοιχεία σας σε εμάς, οπότε θα βγάλετε και κάποιο κέρδος». Το δεύτερο είναι ότι «Εσείς, ο ρόλος σας είναι να βοηθάτε τους υπηκόους της χώρας σας να αποκτάνε προϊόντα πιστωτικά και τα λοιπά». Και τους λέμε «Εμείς θα σας βοηθήσουμε να μπορείτε να το κάνετε αυτό σε άλλες χώρες, διότι πάρα πολλοί άνθρωποι από το Μεξικό, από την Ινδία και τα λοιπά μεταναστεύουν. Οπότε, το ξέρετε ότι τους βοηθάτε». Και το τρίτο είναι ότι «Μελλοντικώς, ίσως μπορούμε κι εμείς να σας δίνουμε κι άλλα στοιχεία για να καταλαβαίνετε εσείς τους υπηκόους σας καλύτερα». Οπότε, αυτό κάπως μας βοήθησε. Και κυρίως οι πρώτες χώρες με τις οποίες συνεργαστήκαμε ήταν η Ινδία και το Μεξικό που το ξέρουν ότι το πρόβλημα υπάρχει και θα ήθελαν να το κάνουνε εδώ και χρόνια. Κάπως σε αυτό μας βοήθησε.

Κατάλαβα. Και οι λύσεις σας εφαρμόζονται μόνο στην Αμερική και έχετε επιλέξει κάποιες συγκεκριμένες εθνικότητες που είναι μάλλον η πλειοψηφία των μεταναστών. Γιατί φαντάζομαι ότι κάθε χώρα έχει το δικό της go-to-market, να βρείτε το κάθε credit bureau, να βρείτε τους συνεργάτες. Πώς είναι η στρατηγική;

Το Pokemon έχει ένα σλόγκαν που λέγεται “Gotta catch them all” και η στρατηγική μας εν μέρει είναι gotta catch them all, διότι εμείς φτιάχνουμε ένα παγκόσμιο γραφείο πίστωσης. Πρέπει να δουλέψουμε με όλες τις χώρες. Παραδείγματος χάρη, κάναμε συζητήσεις και με το γραφείο στη Μάλτα, μικρή χώρα, στέλνει πάρα πολύ λίγους ανθρώπους, αλλά εάν θέλουμε να καταφέρουμε μακροπρόθεσμα αυτό που φτιάχνουμε, πρέπει να το φτιάξουμε παγκοσμίως.

Δεν μπορεί να μην έχει σχέση το ότι είστε και οι δύο founders immigrants. Αναρωτιέμαι λίγο η κουλτούρα της ομάδας, οι αξίες σας ή πόσο mission driven είναι όλο αυτό που χτίζετε, πρέπει να έχει επηρεάσει αρκετά την ομάδα και την κουλτούρα σας.

Σίγουρα. Και σίγουρα όταν αρχίσαμε την εταιρεία ήταν πριν από το Brexit, πριν από τον Trump. Η συζήτηση για τη μετανάστευση ήταν πολύ διαφορετική από ό,τι είναι σήμερα, αλλά έχουμε μία πάρα πολύ διεθνή ομάδα, για το οποίο είμαι πάρα πολύ υπερήφανη. Στην εταιρεία μας είναι 70% πρότερη ή δεύτερη φορά μετανάστες. Νομίζω το 50% είναι πρώτη γενιά. Και κοιτάμε πάρα πολύ γενικώς το diversity της ομάδας μας, γιατί νομίζω ότι αυτό που πιστεύει κανείς, αν πιστεύει στη μετανάστευση, είναι στην αξία της μετανάστευσης, όχι μόνο ότι φέρνει ευκαιρία σε ανθρώπους που μεταναστεύουν, αλλά και στους ανθρώπους που δέχονται τους μετανάστες. Ότι η ανάμειξη της κουλτούρας είναι το παρελθόν μας, είναι το πώς έχουν δημιουργηθεί τα μεγάλα κράτη, οι μεγάλες ιδέες και είναι και το μέλλον μας.

Είχες γράψει και ένα άρθρο σχετικά με αυτό που μας ανέφερες. Γιατί financial inclusion; Πώς πιστεύεις ότι δυσκολεύει την ένταξη των ανθρώπων η πρόσβασή τους σε χρηματοπιστωτικά αγαθά;

Νομίζω ότι ο Μίλτον Φρίντμαν έχει πει κάτι που μ’ αρέσει πολύ του θέματος που είναι ότι “Credit accelerates the passage of time”, δηλαδή το να μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση σε δάνεια και τα λοιπά τους βοηθάει να επενδύουν στη ζωή τους για να μπορούν να κατορθώσουν πιο πολλά πράγματα. Όταν κοιτάμε στην Αμερική αυτήν τη στιγμή, υπάρχουν 50.000.000 άτομα που δεν έχουν πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα πιο γενικώς. Αλλά κάθε χρόνο φτάνουνε δύο με τρία εκατομμύρια καινούργιοι μετανάστες που δεν έχουν πρόσβαση στο σύστημα. Δυσκολεύονται. Αργοπορούν τις δικές τους ζωές. Μπαίνουνε σε πιο δύσκολα περίεργα δάνεια με φίλους και το ένα και τ’ άλλο. Και είναι μια χαμένη ευκαιρία για αυτούς τους ιδιώτες, αλλά είναι και μια χαμένη ευκαιρία για το σύστημα που θα ήθελε να αποκτήσει καινούργιους πελάτες και να μεγαλώνει.

Πώς έχει επηρεάσει η πανδημία του κορονοϊού την πορεία σας και γενικότερα νομίζω στην Αμερική το integration των μεταναστών;

Μας έχει χτυπήσει σε τρία μέτωπα στην εταιρεία. Πρώτον, αν κοιτάμε άμεσα, η μετανάστευση έχει πέσει. Γενικώς, οι άνθρωποι δεν είναι στη στιγμή για να κινούνται. Αυτό είναι πολύ κατανοητό. Το δεύτερο είναι ότι οι τράπεζες σε μία στιγμή που η οικονομία πέφτει 15% όσο γίνεται και τα λοιπά, έχουν άλλα πράγματα να κάνουν και να διορθώσουν αυτήν τη στιγμή. Οπότε, οι πελάτες μας έχουν το μυαλό τους αλλού. Και τρίτον, νομίζω ότι στην Αμερική όσο χάνονται δουλειές και η κυβέρνηση αποφασίζει να λέει ότι οι μετανάστες παίρνουν τις δουλειές και για αυτό πρέπει να μην τους επιτρέπουμε να μπαίνουν, είναι λιγότερο θερμό το κλίμα. Περιέργως όμως, έχουμε κάνει δύο από τα πιο μεγάλα μας deals. Έχουμε υπογράψει τους τελευταίους τρεις μήνες. Βλέπουμε, νομίζω, ότι οι εταιρείες βρίσκουνε και μία ευκαιρία αυτήν τη στιγμή να λένε «Θέλουμε να κάνουμε μακροπρόθεσμα πράγματα. Αυτά είναι αλλαγή τεχνολογίας που έπρεπε να την κάνουμε. Τώρα που έχουνε πέσει οι δουλειές μας, ας ασχοληθούμε να έχουμε κάνει αυτό το integration». Οπότε, υπάρχει αυτό και υπάρχει και ζήτηση για καινούργια προϊόντα.

Έχετε σηκώσει μέχρι στιγμής 70.000.000 από πολύ μεγάλους επενδυτές, Kleiner Perkins, General Catalyst. Τι στοιχηματίζουν σε εσάς; Τι πιστεύουν; Τι περιμένουν από εσάς;

Εμείς αυτήν τη στιγμή βοηθάμε τους μετανάστες. Και βεβαίως, αυτό είναι το πρώτο κομμάτι, αλλά αν κανείς κοιτάξει το τραπεζικό σύστημα ανά τον κόσμο, είναι σχεδόν το μόνο πλαίσιο που έχει μείνει hyperlocal. Βασίζεται πάρα πολύ στη χώρα στην οποία βρίσκεσαι. Εγώ αυτήν τη στιγμή κάθομαι στην Αθήνα. Μπορώ να παραγγείλω ένα προϊόν στην Κολομβία να φτάσει στην Κίνα αύριο. Όμως, το τραπεζικό σύστημα, εάν κουνήσω από τη μία χώρα στην άλλη, δεν μπορώ. Ξαφνικά πρέπει να αρχίσω από το μηδέν. Αυτό είναι το πρόβλημα των μεταναστών. Αλλά υπάρχουν και τεράστιες διαφορές, δηλαδή κοιτάει κανείς μία χώρα σαν το Μεξικό δίπλα στα Ηνωμένα Έθνη. Και εκεί τα επιτόκια είναι όχι δύο φορές, αλλά τέσσερις φορές πιο υψηλά. Τα προϊόντα τα τραπεζικά είναι πολύ χειρότερα και νομίζω ότι γενικώς ο τραπεζικός τομέας πρέπει να παγκοσμιοποιηθεί. Και εμείς είμαστε ένα κομμάτι αυτής της λύσης.

Ο ρόλος σου ως COO της Nova Credit τι ακριβώς περιλαμβάνει; Θες να μας περιγράψεις λίγο μια τυπική μέρα;

Περνάω πολύ καιρό με πελάτες. Κάνω sales, την ομάδα μας marketing, την ομάδα μας customer success μετά όταν έχουμε υπογράψει έναν πελάτη που συνεργαζόμαστε μαζί, σε ποια industries θα πουλήσουμε το προϊόν μας, πώς θα μεγαλώσουμε το προϊόν μας, πώς θα αλλάξουμε το προϊόν μας. Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο κομμάτι. Το δεύτερο είναι πιο πολύ το operations. Είναι το people function, το HAV, βεβαίως, μεγάλο κομμάτι. Αυτό που με έχει ξαφνιάσει πιο πολύ με το startup είναι πόσο πολύ από τη δουλειά μου είναι recruiting. Δηλαδή, θα έλεγα ότι πάντοτε είναι τουλάχιστον το ένα τρίτο του χρόνου μου να κάνω recruiting και πολύ συχνά είναι το 50%. Οπότε, πρέπει να δημιουργήσεις ένα πολύ καλό σύστημα recruiting για να μπορεί να σε βοηθήσει, γιατί αλλιώς χάνεις τον χρόνο σου επί ώρες και δεν είναι efficient. Οπότε, πρέπει να το πιστεύεις αυτό που κάνεις, διότι πάλι έτσι, αυτό είναι το κομμάτι το πώς χτίζεις μια καλή ομάδα.

Πώς κάνεις eliminate το bias στο selection process; Υπάρχουνε κάποιες στρατηγικές που εσείς ακολουθείτε ή είναι...

Πρώτο είναι που πρέπει να κοιτάς «Βλέπω αληθινά πολύ ταλέντο;» Πώς κάνω τα job applications μου πιο inclusive στο πώς τα περιγράφω. Απλά πράγματα. Εγώ όταν ακούω rockstar, δεν βλέπω τον εαυτό μου μέσα σε αυτό τον όρο. Εννοώ, νομίζω ότι έχουν κινητοποιηθεί πιο πολύ οι άνδρες. Δεν θέλω να λέω γενικότερα. Στον ρόλο νομίζω οι πιο πολλοί έχουν ένα certain paradigm να βλέπει τον εαυτό τους σε τέτοιους όρους. Οπότε, κοιτάμε τις ορολογίες. Κοιτάμε πού κάνουμε τα postings μας, πώς προσέχουμε να κάνουν αιτήσεις άνθρωποι από πιο πολλά γκρουπ. Κυρίως, το πράγμα με το startup είναι ότι είναι πάρα πολύ εύκολο να κάνεις recruiting από το network σου. Οπότε, ναι, έχουμε αρκετούς ανθρώπους από το Στάνφορντ στη Nova Credit, αλλά δεν πρέπει να είναι όλοι από εκεί, διότι αλλιώς θα έχουμε μόνο μια πολύ μικρή άποψη. Μετά το άλλο είναι πώς κάνεις το interviewing. Και αυτό με σοκάρει πάρα πολύ σε πάρα πολλά startups που βλέπω πόσο πολύ το interviewing είναι κάνουμε μερικές συζητήσεις, μ’ αρέσεις εσύ και τα λοιπά. Και μετά συνεργαζόμαστε. Νομίζω ότι αληθινά πρέπει πάντοτε να δίνεις σε κάποιον να κάνει ένα κομμάτι της δουλειάς, διότι ο άνθρωπος που σου αρέσει και σου κολλάει εσένα και έχεις την ιδέα ότι είναι πολύ έξυπνος και είναι σαν εμένα, μπορεί τελικώς να μην είναι ικανός στη δουλειά που του δίνεις και να είναι το αντίθετο. Οπότε, εμείς πάντοτε τους παραβάλλουμε να κάνουν πολλή δουλειά πριν τους προσλάβουμε, αλλά τους βάζουμε πάντοτε ένα take on και η ιδέα είναι ότι αυτό είναι πιο ίσιο. Και το άλλο πρόβλημα είναι ότι όταν κάνεις interview σε κάποιον, θα μου πεις εμένα «Εσύ τι έκανες στην εταιρεία σου;» Θα σου περιγράψω μερικά πράγματα. Μερικά τα έκανα εγώ και μερικά τα έκαναν άλλοι ή τα κάναμε μαζί. Είναι πολύ δύσκολο να δεις τι είναι ο ίδιος ο άνθρωπος, για αυτό πρέπει να τους βάζεις κάτι αληθινό να κάνουνε.

Τα άμεσα ή τα επόμενα βήματα στο κοντινό μέλλον ποια είναι;

Αν είχα αυτή την απάντηση τώρα το κοντινό μέλλον... Αστειευόμαστε με την εταιρεία. Θα πω άλλο ένα quote, αλλά τώρα πρέπει να το θυμηθώ καλά. Λοιπόν, υπάρχει ένα quote, νομίζω του Eisenhower. Το quote λέει ότι “No plan is helpful, but planning is essential”. Και το πιστεύω αυτό πάρα πολύ. Δηλαδή, όποια σχέδια και να έχουμε κάνει φέτος έχουν αλλάξει κάθε δύο μήνες, αν και περισσότερο. Όμως, το να έχει κανείς κάποιο σχέδιο είναι σούπερ σημαντικό, να μπορεί κανείς να οργανώνει την εταιρεία γύρω από μερικούς στόχους. Νομίζω ότι άμεσα κοιτάμε εμείς πώς μπορούμε να μεγαλώσουμε την κεντρική μας εταιρεία, να κάνουμε, όχι τόσο πολύ να περιμένουμε ότι θα βγάλουμε μεγάλο κέρδος φέτος, που παλιά ήταν ο στόχος μας, αλλά περισσότερο κοιτάμε πώς έχουμε να κάνουμε τις επενδύσεις για να μπορούμε να επεκτεινόμαστε μακροπρόθεσμα. Παραδείγματος χάρη, αρχίζουμε να κοιτάμε τι πρέπει να έχουμε κάνει νομικώς, να μπορούμε να επεκταθούμε και στην Ευρώπη σιγά-σιγά. Κοιτάμε τι channel partnerships μπορεί να έχουμε κάνει στην Αμερική για να μπορούμε να δουλεύουμε με μικρότερες τράπεζες από ό,τι δουλεύουμε σήμερα. Κοιτάμε διάφορα καινούργια προϊόντα και πώς μπορούμε να αρχίζουμε να τα χτίζουμε. Δηλαδή, επενδύουμε λίγο πιο εσωτερικά για το μακροπρόθεσμο. Αυτά είναι τα επόμενά μας βήματα, αλλά θα δούμε και τι θα μας φέρει η τύχη.

Ξέρω ότι έχετε ομάδες στο Σαν Φρανσίσκο και στη Νέα Υόρκη. Εσύ είσαι based στη Νέα Υόρκη.

Ναι, παλιά ήμουνα πολύ σε ένα αεροπλάνο, αλλά τώρα τον τελευταίο καιρό είμαι στη Νέα Υόρκη, πολύ ωραία είναι.

Η Ελλάδα και η Αθήνα ή κάποιο νησί τώρα που μπαίνουμε και στο remote work era είναι στα πλάνα;

Ήμουν εδώ τον τελευταίο μήνα και μάλιστα δούλεψα και από εδώ και θεωρώ το ιδεώδες πρόγραμμα. Εργάζεσαι το πρωί, κάνεις ένα μπανάκι, τρως και μετά εργάζεσαι, δυστυχώς, αργά το βράδυ, αλλά δουλεύει κάπως σαν ρυθμός. Η Ελλάδα για εμένα προσωπικώς είναι πάρα πολύ στο πρόγραμμα και έχω χαρεί ιδιαιτέρως με την Endeavor που έχω γνωρίσει και άλλους entrepreneurs εδώ πέρα. Και γενικώς, όλες οι ευκαιρίες… Θεωρώ ότι η Ελλάδα είναι σε μία φάση πάρα πολύ δημιουργική αυτήν τη στιγμή και υπάρχουν πάρα πολλά ενδιαφέρονται πράγματα. Εγώ τώρα συζητούσα διάφορες ιδέες για εταιρείες τις τελευταίες εβδομάδες και νομίζω ότι για την εταιρεία μας, όταν αρχίσουμε να επεκτεινόμαστε στην Ευρώπη, υπάρχει πάρα πολύ ταλέντο εδώ πέρα και θα θέλαμε πολύ να συνεργαστούμε.

Στο τέλος κάθε επεισοδίου ρωτάμε τον καλεσμένο μας μία κοινή ερώτηση. Τι κάνει έναν entrepreneur outlier;

Υπάρχουν πολλά πρότυπα. Αυτή είναι δύσκολη ερώτηση. Θα έλεγα ότι το να μπορείς να επιστρέφεις πάντοτε στα first principles, να μπορείς να κοιτάς την εταιρεία σου με απόσταση, ενώ είναι το μωράκι σου, να μπορείς να κοιτάς «Αληθινά πιστεύω σε αυτό; Τι υπάρχει εδώ;» Αυτό είναι δύσκολο και όντως βρίσκω ότι πολύ συχνά ακόμα και οι επενδυτές μας, δηλαδή, το κάνουν, αλλά δεν το κάνουν με το ίδιο βάθος. Και κανείς δεν θα σε βοηθήσει στο να το κάνεις, αλλά πρέπει να το κοιτάς από μακριά. Αυτό είναι το πρώτο. Το δεύτερο νομίζω είναι ότι πρέπει να έχεις περιέργεια, διότι η δουλειά σου αλλάζει όλη την ώρα και όλη την ώρα πρέπει να μάθεις κάτι διαφορετικό και πρέπει να σε διασκεδάζει αυτό. Δηλαδή, εμένα μου αρέσουν πάρα πολύ τα πράγματα που αλλάζουν. Καμιά φορά δεν είναι πολύ υγιές αυτό, αλλά πρέπει να το θέλεις αυτό. Και νομίζω το τελευταίο είναι ότι πρέπει, και αυτό μου είναι και δύσκολο, πρέπει να μπορείς να παίρνεις feedback, να ακούς και τα αρνητικά για τον εαυτό σου και να έχεις την προθυμία να αλλάζεις ή τουλάχιστον να κάνεις μικρές αλλαγές στο πώς συμπεριφέρεσαι σε άλλους ανθρώπους, διότι πολύ συχνά ζητάς από ανθρώπους να σε ακολουθήσουν εσένα. Και είναι πολύ εύκολο να γίνεσαι εντελώς tone deaf και να μη θέλεις να ακούς τα αρνητικά, αλλά πρέπει να το κάνεις.

Νίκη, σε ευχαριστούμε πάρα πολύ για τη συζήτηση.

Εγώ ευχαριστώ.

Αυτή ήταν η Νίκη Γουλιμή, συνιδρύτρια και COO της Nova Credit. Ευχαριστούμε πού ήσασταν μαζί μας σε αυτό το επεισόδιο του Outliers. Η παραγωγή έγινε από το The Greek Podcast Project. Για να μη χάσετε κανένα επεισόδιο της σειράς, κάντε εγγραφή, subscribe μέσα από το site μας στο outliers.gr ή σε όποια άλλη πλατφόρμα ακούτε τα podcasts σας για να σας έρχονται αυτόματα κάθε εβδομάδα. Εγώ είμαι ο Παναγιώτης Καραμπίνης. Τα λέμε στο επόμενο επεισόδιο.